Açık Tip Şalterler için LSIG Koruması Nedir?

Açık tip şalterler yüksek güçlü uygulamalarda vazgeçilemez devre elemanlarıdır. Bu yazımızda açık tip şalterlere ve açık tip şalterlerde “LSIG” (Uzun süre + Kısa süreli + Anlık + Ekipman Toprak hatası) korumasına değineceğiz. Detaylar yazımızda.

A- A+

29.09.2021 tarihli yazı 12663 kez okunmuştur.

Açık Tip Şalterler

Açık tip şalterleri; yüksek performans ihtiyacı gerektiren uygulamalarda aşırı akımlara karşı koruma sağlayan devre kesicilerdir.

Açık Tip Güç Şalteri Genel Uygulama Alanları Nelerdir?

► Ana giriş şalteri olarak genel elektrik sisteminin korunmasında, anahtarlamasında ve seçiciliğin sağlanmasında;
► Büyük güçlü motorların, jeneratörlerin, trafoların korunmasında ve anahtarlamasında;
► Uygun aksesuarlar ile 2 güç kaynağı arasındaki transfer uygulamalarında koruma, anahtarlama ve mekanik kilitlemenin sağlanmasında kullanılır.

Açık tip şalterler; düşük gerilim bobini, alarm kontağı, uzaktan açtırma bobini vb. birçok aksesuar ile kullanılabilir. Bu aksesuarlar sayesinde kontrol kabiliyetleri artar. Aksesuarlar hakkında detaylı bilgi edinmek için Sigma Elektrik’in katkılarıyla hazırlamış olduğumuz “Devre Kesicilerde Kullanılan Aksesuarlar” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

►İlginizi Çekebilir: Alçak Gerilim Devre Kesici Uygulamalarında Önemli Faktörler

Kontrol kabiliyetimiz ne kadar artsa da alternatif akımla çalışan kapalı bir elektrik sisteminde birçok farklı arıza gerçekleşebilir. Örneğin; çekilen akımın artmasıyla kablolarda ve cihazlarda aşırı ısınma, faz-faz, faz-toprak vb. arızadan doğan kısa devre akımları ve kaçak akımlar gibi sıralayabileceğimiz arıza türleri bütün arıza çeşitlerinden sadece birkaçıdır.

Çeşitli koruma elemanları bu arızalara cevap vermek zorundadır. Gerçekleşebilecek bu arızalarda sistemin en az hasarla enerjisi kesilip ya da belirli parçalarının izole edilip tekrar hızlı bir şekilde devreye alınması gerekebilir. Açık tip şalterler ise yüksek akım çekilen elektrik sistemlerinde bu arızalara cevap vermekle yükümlü devre elemanlarıdır.

Açık Tip Şalterde LSIG Koruması

Elektrik sistemlerinde oluşan arızaların hepsi yüksek akımdan kaynaklı olmak zorunda değildir. Oluşan arızaya göre devrenin enerjisinin kesilip kesilemeyeceği ya da arızanın devamlılık süresine göre enerjinin ne zaman kesileceğinin belirlenmesi çok önemlidir. Örneğin kaçak akım arızalarında 30mA- 300mA gibi değerler enerji kesimi için makul olsa da kısa devre durumu için 25kA – 50kA seviyesinde akım değerleri söz konusu olabilir. Ya da sistemden geçen nominal akıma göre o sistemin uzun süreli yüksek akım çekmesi sorunlara yol açabilir. Her sistem dizayn edilmeden önce o sistemin yükü belirlenir ve buna göre bir koruma sistemi dizayn edilir. Haliyle sistemler arasında arıza olarak adlandırılabilecek akım değerleri de farklılık gösterir.

LSIG harfleri söz konusu olan açık tip şalterin hangi arızalara tepki verebildiğini gösteren bir nitelik kodlamasıdır. Harflerin anlamları şu şekildedir:

(L)ong Time Delay: Devre kesicide uzun süreli ters zaman gecikmeli aşırı akım koruması özelliğinin bulunduğunu gösteren harftir. Örneğin bu özellik sayesinde devreden geçen nominal akım değerinin 1.5 katına ulaşıldığında 15 ila 480 (15-30-60-120-240-480 saniye değerlerine ayarlanabilir.) saniye arasında açık tip şalterin enerjiyi kesmesini sağlar.

(S)hort Time Delay: Bu harf kısa süreli gecikmeli aşırı akım koruması özelliği içerdiğini belirtir. Örneğin bu özellik sayesinde devreden geçen nominal akım değerinin 8 katına ulaşıldığında 0.06 ila 0.35 (0.06-0.14-0.23-0.035 saniye değerlerine ayarlanabilir.) saniye arasında açık tip şalterin enerjiyi kesmesini sağlar.

(I)nstantaneous Tripping Delay: Devre kesicide ani kısa devre akımlarında açma özelliğinin bulunduğunu gösteren harftir.

(G)round Fault Delay: Devre kesicide toprak kaçak koruması bulunduğunu gösteren harftir. Örneğin bu özellik sayesinde ayarlanan toprak kaçak akım değerinin 1.1 katına ulaşıldığında 0.1 ila 0.4 (0.1-0.2-0.3-0.4 saniye değerlerine ayarlanabilir.) saniye arasında açık tip şalterin enerjiyi kesmesini sağlar.

Yukarıda verilen değerler ürünlere göre farklılık gösterebilir. Bu yazıda geçen değerler Sigma Elektrik’in “Açık Tip Güç Şalteri” kitapçığından alınmıştır.

Sigma Açık Tip Güç Şalterleri Sağladığı Avantajlar

Pano Üreticileri için;

► Sadece ön kapağın çıkarılması ile kolay aksesuar montaj imkanına sahiptir.
► Montaj, bağlantı baralarına herhangi bir delik açmadan doğrudan sağlanabilir.
► Açık tip şalterler ortak aksesuarlar ve tek tip ebatlara sahip olması panellerin daha hızlı üretilip teslim edilmesini sağlar ve böylece üretim alanı verimliliğini artırmaya yardımcı olur.

Endüstriyel Kullanıcılar için;

► Kasa tasarımı bakım gerektirmeden işletmelerde yüksek dayanıklılık ve uzun ömür imkanı verir.
► Akıllı kontrol ünitesi sayesinde termik açma ve manyetik açma akımları geniş aralıklarda seçilip ayarlanabilir.
► Aşırı yük alarmı ve bağımsız LED göstergeleri hata tanımlamayı kolaylaştırır.
► Yüksek emniyetli mekanik kilit sistemine sahiptir.

Tasarımcılar için;

► Kesiciler için IEC 60947-2’ye ve ayırıcılar için IEC60947-3 uluslararası standartlara uygun olarak üretilmektedir.
► Aksesuarlar basit bağlantı şemaları ile projelendirmede ve pano içi tasarımda hız kazandırır.
► Tasarım süresini hızlandırmak için hazır çizimler ve kapsamlı dokümantasyon imkanı mevcuttur.

Kaynak: