Elektriğin keşfi sonrası artan elektrik tüketim miktarı ve bununla birlikte gelen sorunlar, elektrik devresinin, kabloların aşırı akımlara karşı korunma ihtiyacını oluşturmuştur. İlk devre kesici, 1879'da Thomas Edison tarafından, aydınlatma için kullanılan devre kablolarını aşırı akımların yaygın sorunlarından koruma fikrini bulduğunda tasarlanmıştır. Bundan sonraki süreçte birçok mucit tarafından farklı yapılarda sigorta elemanları tasarlanmıştır. 21. Yüzyıla geldiğimizde ise sigortalar, elektrik devresinin vazgeçilmez elemanı olarak her yerde kullanılmaktadır.

► İlginizi Çekebilir: Toroidal Akım Trafosu ile Kaçak Akımlara Karşı Koruma | Sigma Elektrik

 

Belirlenen düzeyden yüksek olan akım, elektrik sistemleri için bir problemdir. Bazı devrelerde 5 mA değerinde bir akım dengesizliği soruna yol açarken, bazı devrelerde de +-10 A değerinde bir akım dengesizliği tolere edilebilir. Ayrıca bu akım yükselmelerine müdahale etmemiz gereken süre de elektrik devre ya da sistemlerinde farklılık göstermektedir. Bu tolere süreleri ve akımları genellikle nominal akım değeri arttıkça artar. 

 

Sigma Otomatik Sigortalar, TS 5018-1 EN 60898-1 standardı ve CE normlarına göre 6 kA, 10 kA ve 16 kA kısa devre kesme kapasitelerine sahip olarak Türkiye’de üretilmektedir. İstenildiğinde ihtiyaca yönelik olarak geniş aksesuar imkanı sayesinde motor mekanizması, açtırma bobini, yardımcı kontak ve Sigmaya özel yeniden kapama üniteleri eklenir.
 

 

 

Bu iki sigorta tipi arasındaki en temel fark çalışma prensibidir. Silindirik sigortalar yapı olarak belirli bir ısı değeri aşıldığında eriyen bir telden oluşur. Yani iletim hattındaki bağlantı fiziksel olarak yok edilir. Böylece aşırı akım durumunda elektrik iletimi eriyen tel vasıtası ile kesilmiş olur.

Otomatik sigortalar ise bi metal ve manyetik bobin ile birçok yardımcı eleman içeren koruma elemanlarıdır. Bi metal parça sıcaklık ile bükülerek otomatik sigortanın tetiklenmesini ve devrenin açılmasını sağlarken Manyetik bobin ise akımın değeri yükseldikçe manyetik alanında artması prensibi ile çalışır. Artan manyetik ile bobin içerisinde bulunan pim hareket ederek açtırma ünitesini harekete geçirir.

Otomatik sigortalar açtığında, devreyi tekrar enerjilendirmek için yapılması gereken tek şey kurma kolunu yukarı kaldırmaktır. 
 

Silindirik sigortalar ise eriyen telli sigorta gurubundan oldukları için tekrar kullanılamaz hale gelirler. Silindirik sigorta devreyi her açtığında yeni bir sigorta ile değiştirmek gerekir. Bu açıdan sürekli kullanımda otomatik sigortaya nazaran daha fazla uğraş gerektirir.

 

Silindirik sigortaları değiştirmek pratikliği azaltsa da otomatik sigortalara nazaran koruma düzeyleri daha yüksektir. Otomatik sigortalarda yaygın kullanım 6kA ve 10kA iken eriyen telli sigortalar gurubundan silindirik sigortaların kesme kapasitesi 100kA mertebelerindedir.

 

Hem otomatik sigortaların hem de silindirik sigortaların kullanım alanına göre devreyi açma süreleri değişkenlik gösterir. En hızlı açan sigorta en iyi sigorta demek değildir. Sigortanın açma süresi bağlı bulunduğu elektriksel sisteme göre belirlenir. Yarı iletken devre elemanlarının bulunduğu bir devrede ultra hızlı sigortalar gerekirken, demeraj akımı çeken bir devrede sigorta açma süresinin daha yüksek seçilmesi devamlı çalışma açısından faydalı olacaktır. Aşırı yük akımı oluşması durumunda otomatik sigortalar daha hızlı tepki vererek devreyi keserken, bir kısa devre oluşması durumunda, silindirik sigortalar otomatik sigortalara göre çok daha hızlı devreyi keser.

 

Otomatik sigortalar
 

► B tipi otomatik sigorta, rezistif yükler, ısıtıcı devreleri
► C tipi otomatik sigorta düşük güçlü makinalar, soğutma sistemleri, asansörler
► D tipi otomatik sigorta yüksek güçlü motorlar, pompalar, kompresörler
 

► gG tipi silindirik sigorta; kablolar elektrik hatları
► aM tipi silindirik sigorta; Motor devreleri
► aR tipi silindirik sigorta; yarı-iletken devreler
 

► İlginizi Çekebilir: Kompakt Şalterler ve Ayar Sahaları | Sigma Elektrik

 

Elektriksel sisteminde; yükün cinsi ve değişkenliği, bulunduğu ortam vb. değişkenler göz önünde bulundurularak sigorta seçimi yapılmalıdır.


Sigma Elektrik Otomatik Sigortalar Katoğu İçin Tıklayınız.
 

 

Kaynak: