Fotosel röle, gün ışığının aydınlatma şiddetini izleme prensibiyle çalışan elektromekanik cihazdır. Gün ışığı azaldığında veya arttığında kontak çıkışı verir. Bu kontak çıkışı iç ve dış aydınlatmanın otomatik olarak çalıştırılıp kapatılması için kullanılır. Diğer bir anlatımla; fotosel röle planlanan ortam ışığı seviyesine göre aydınlatma cihazlarını açıp kapatır. Aydınlatma sektöründe sıkça kullanılan bu cihazlar, elektrik anahtarlama ürünlerinden bir tanesi olan röleler grubundadır ve temel anlamda gün ışığı prensibine bağlı olarak iki ayrı devreyi birbirine bağlarlar.

Fotoselli röleler ile benzer amaçlarla kullanılan astronomik zaman röleleri arasındaki en önemli fark; fotosel röle ile birlikte kullanılan gözdür. Bu göz LDR ( light dependent resistor) olarak bilinen, ışık şiddeti ile direnci değişen bir devre elemanıdır. Kısaca, bu gözün görevi ışık şiddetini algılayarak aydınlatma sisteminin açılması veya kapanması için röleye bilgi vermektir.

 

► İlginizi Çekebilir: Astronomik Zaman Rölesi Nedir? Bağlantısı Nasıl Yapılır?

Fotosel röleleri incelediğinizde “lüks (lux)” kavramı ile karşılaşırsınız. ‘lüks’ aydınlatma birimidir ve ortamdaki ışık şiddetine göre değişiklik gösterir. Fotosel röleler, eğer ışık şiddeti ayarlanmış lüks değerinden düşük ise kısa bir bekleme süresi sonunda sistemi açar, yüksekse sistemi kapatır. Bu kısa bekleme süresi devreyi anlık ışık değişikliklerine karşı korumak içindir.



 

Fotosel röle, otomatik aydınlatma kontrolü yaptığı için enerji tüketimini önemli ölçüde azalttığından özellikle bahçe, park, otopark, hol, sokak, yol gibi dış mekanlarda kullanıma uygundur. Ayrıca, fotosel röle mağaza vitrinleri, sokak ve cadde aydınlatmaları, otoparklar, hayvan yetiştiriciliği tesisleri, otobanlar, tali yollar, telekom istasyonları gibi ulaşımı zor ve aydınlatmaların otomatik kontrolünün gerekli olduğu yerlerde kullanıma uygundur. Fotosel röle seçimi Fotosel röle seçerken ilk olarak rölenin algılayacağı aydınlatma şiddeti değerine uygun röle seçimi yapılmalıdır. Kullanılan yere göre çıkışta kaç adet kontak isteniyorsa bu durum mutlaka doğru bir şekilde değerlendirilmelidir. Bunlara ek olarak sensörün hatalı ölçüm alabilme ihtimalini azaltmak için sensör ya sık sık temizlenmeli ya da astronomik fotosel şalter tercih edilmelidir.

Özellikle kirli ortamlarda hem ışık şiddetine hem de coğrafi konuma göre kontak çıkışı veren astronomik fotosel röleler tercih edilebilir. Aynı zamanda yıldırım flaşı, araba ışığı gibi etkilerle rölenin hatalı ölçüm yapmasını engellemek için zaman gecikmeli modeller de kullanılabilir. Zaman gecikmeli model aydınlatmada geçici bir değişiklik varsa hemen kontak çıkışı vermez. Bir süre bekler.

Bazı durumlardaki ışık şiddetleri:

► 0.002 lux: Bulutsuz gece ay yokken
► 0.27 lux: Bulutsuz havada dolunay yokken
► 1 lux: Bulutsuz havada dolunay varken (tropikal enlemlerde)
► 3.4 lux: Bulutsuz havada alacakaranlık karanlık sınırı (Güneş merkezi ufuk çizgisinin 6 derece altında ise)
► 50 lux: Aile oturma odası



 

Fotosel röle aydınlatma şiddetini bir sensör vasıtasıyla algılayıp ve algıladığı şiddete göre kontak çıkışı veren bir çalışma prensibine sahiptir. Fotosel röle her zaman harici bir sensör ile beraber kullanılır. Gün ışığını algılayan sensör dış ortama yerleştirilir ve ışık seviyesini ölçer. Röle ise üzerine girilen lux değerlerinin aşılması durumunda kontak çıkışı verir.

Fotosel röleyi yapı olarak toroid röleye benzetebiliriz. Toroid rölede de ölçümü yapan toroid akım trafosu, kontak çıkışını yapan ise toroid röledir. Benzer bir çalışma şekli fotosel şalterde de geçerlidir.

Özetle; aydınlatma sistemlerinin, güneş batıp karanlık oluşmaya başladığında otomatik olarak devreye alınması, gün aydınlandığında ise devreden çıkartılması şeklinde bir ihtiyacınız var ise fotosel röleleri kullanabilirsiniz.

ENTES Fotosel Röleler hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.
 

Kaynak: