IPv6 nedir? |
Elektrikport Akademi

IPv6

Internet protokolü(IP) adresi Internet üzerinden gönderilen bilginin göndericisini veya alıcısını tanımlayan bir numaradır. Bilgisayar sektörü bu protokol geliştirildiğinden bu yana adresler için IPv4 kullanıyordu. Bu teknoloji cep telefonları, laptop  ve kablosuz el cihazları gibi mobil aygıtların sayılarının her geçen gün artması ve diğer nedenlerle artık benzersiz internet adreslerinin desteklemede sınırlarına ulaşmıştır.IPv4 adreslerinin bu yıl tükenmesi sebebi ile IPv6 adı verilen yeni bir sürüme geçilmiştir.

IPv6'da IPv4'ün güçlü yönleri korunarak, günümüz ağlarının değişen gereksinimlerini karşılamak amacıyla pek çok yenilik getirilmiştir. İnternet ağının her geçen gün daha çok kullanıcıyı kapsamasıyla, yönlendirici trafiği ve yönlendirilecek paket sayısı artmıştır. Bu nedenle günümüzde veri işleme hızı önem kazanmıştır. Bir başka deyişle yönlendirmenin veya anahtarlamanın yapıldığı noktalarda veri paketlerinin doğru ve hızlı bir şekilde yönlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. İnternet kullanımının yaygınlaşması ve servis çeşitliliğinin artması ile birlikte IPv4'te yaşanan sorunları gidermeyi amaçlayan IPv6, 340 trilyon kere trilyon kere trilyon adet farklı IP
adresi sağlamaktadır.Özellikleri aşağıda kısaca anlatılmıştır.

 

►Genişletilmiş adres alanı:

IPv6'nın en önemli özelliklerinden biri 128 bitlik adres uzunluğu ile IPv4'e göre daha büyük bir adres alanına sahip olmasıdır. IPv6'daki bu geniş adres alanı, hiyerarşik adresleme yapılmasına olanak sağlayarak, yönlendirme tabloları boyutlarının küçülmesini sağlayacaktır. Şu anda IPv6 adres aralığının çok küçük bir yüzdesi için kullanım alanı tanımlanarak tahsis edilmek üzere ayrılmıştır. Bu sayede gelecekteki kullanım için yeterince adres mevcuttur. Geniş adres aralığının sunduğu bir diğer avantaj ise uçtan uca adresleme yapılabilmesidir. NAT gibi kullanımı durumunda pek çok işletim zorluğunu beraberinde getiren adres dönüştürücü mekanizmalara olan ihtiyaç, IPv6 kullanımı ile ortadan kalkmaktadır.
 

►Yeni Güvenlik Özellikleri(IPsec):
 

Öncelikle İnternet Protokol Güvenliği (Internet Protocol Security - IPsec) desteği IPv6'da bütünleşik olarak gelmektedir. Bu sayede daha sorunsuz ve etkili çalışma sağlanmaktadır. IPv6'nın güvenlik konusundaki bir diğer üstünlüğü, güvenlik için tanımlanmış ek başlıklar ile yetkilendirme ve şifreleme yapılabilmesidir. Bunlara ek olarak ara düğümlerde paketlerin parçalanmadan aktarılması , yeni başlık yapısı ile ağ üzerinde paketlerin izlenmesinin kolaylaşması gibi güvenlik bütünlüğünü sağlayan yeni özellikler de mevcuttur.

 

►Yalınlaştırılmıs Başlık Yapısı:

IPv6 paketleri yönlendiriciler tarafından daha hızlı işlenebilmelerine olanak sağlayan sabit uzunlukta yeni bir başlık yapısına sahiptir.  IPv4 başlığındaki gereksiz bazı  alanlar atılmış, bazıları ise isteğe bağlı kullanım için uzantı başlıkları kısmına kaydırılmıştır.

 

►Gelişmiş Servis Kalitesi Özellikleri(QoS):

İnternet Protokolü,  en iyi çaba (best effort) yaklaşımı ile fark gözetmeksizin ele alır. Bu durum, uçtan uca gecikme veya paket kayıpları gibi parametrelere karşı duyarlı olan trafik için problemlere yol açabilmektedir. Bu problemlerin üstesinden gelmek için IPv4'te farklı Servis Kalitesi (QoS) teknikleri kullanılmaktadır. IPv6 başlığında bulunan yeni alanlar trafiğin daha iyi tanımlanması ve buna göre önceliklendirilmesine olanak sağlar. Bu önceliklendirme paket başlığındaki bilgilere göre yapıldığı için, paketin içeriğinin şifrelenmiş olması önceliklendirmeyi etkilememektedir. 

IPv6 QoS için iki alan içeriyor.
 
⇒ 20 bit akış izi etiketi (flow label)

⇒ 8 bit trafik sınıf işareti (traffic class indicator)

⇒ Kullanım problemlerinde genel olarak değişiklik yok.
 
⇒ Gelecekteki QoS ürünleri IPv6 kullanacak.
 
⇒ Akış izi etiketi alanı başka amaçlarla kullanılabilir.

 
Örneğin :  Akış izi özetlemesi (flow aggregation)


 

►Otomatik Adres Yapılandırılması:

IPv6, ağ üzerinde adres atama sunucusu olmaksızın, ağa bağlı arabirimlerin adres edinmelerine olanak tanır. Bu özelliğin temelinde ağdaki yönlendiricilerin gerekli adres önekini anons etmeleri ve istemcilerin de bu bloğa 64 bitlik bir değer ekleyerek kendi adreslerini oluşturmaları yatar. Bu şekilde oluşturulan adreslerin kullanılmadan önce 'tekillik testi'nden (Duplicate Address Detection Mechanism) geçirilmesi gerekir. Düğümler başkaları tarafından kullanılmadığına kanaat getirdikleri adresi kullanıma alabilir.

 

►Dolaşılabilirlik(Mobility):

Dolaşılabilirlik, bir istemcinin farklı ağlardan "gerçek ev adresi" ile bağlantı yapabilmesidir. IPv4'te dolaşılabilirlik desteği sorunlu olmakla birlikte mevcuttur. IPv6'da ise sorunsuz çalışmaktadır.

 

►Genişletilebilirlik:

IPv6'da zorunlu başlık alanının dışında bulunan ve isteğe bağlı kullanılabilen uzantı başlıkları bölümü, ileride ihtiyaç duyulabilecek yeni özellikler için kullanılabilir.

 

►Komşu Düğümlerle Etkileşim İçin Yeni Protokol(ICMPv6):

IPv6 Ağlarında aynı bağlantı üzerindeki komşu düğümlerin etkileşimini yönetmek için yeni bir protokol olan Komşu Keşfi (Neighbor Discovery) Protokolü kullanılır. Bu protokol, "Internet Control Message Protocol for IPv6" (ICMPv6) mesajlarını kullanılır. Bu mesajlar IPv4'te bulunan "Address Resolution Protocol" (ARP), "ICMPv4 Router Discovery" ve "ICMPv4 Redirect" mesajlarının yerini alır. ICMPv6 ayrıca yönlendirme ve IP paketlerinin dağıtımı esnasında ortaya çıkan hataları ve diğer temel durumların raporlanmasında da kullanılır.ICMPv6 RFC 1885'in içerisinde tanımlanmıştır.

ICMP mesaj tipleri şöyledir:

 

"Neighbour discovery" kısmı ARP ile benzeşmektedir. "Group membership" ise multicast grupları içindir.

Mesaj tipleri daha sonra mesaj kodlarına bölünebilmektedir. Mesela, Tip1 mesajlar için:
 

"Neighbour solicitation" için kod değeri 0 (kullanıcı) veya 1 (yönlendirici) olabilir.

 

IPv6 ADRESLEME

Unicast: Normal adreslerdir. Birebir görüşme için kullanılırlar.

Multicast: Grup adresleridir. Bu gruba üye olanların tamamı bu paketleri görür. IPv6'da broadcast paketleri yerine multicast kullanılmıştır. Bundan dolayı broadcast'in yaptığı tüm işleri multicast üstlenmiştir. Böylece CPU'dan tasarruf sağlanır.

Anycast: Multicast benzeri bir sistemdir. Buradaki fark ise bu sisteme dahil anycast adreslerinden sadece birine bilginin gönderilmesidir. Bu anycast grubuna dahil diğer kişiler bu paketi almazlar. Sadece en yakın adreste olan alır.
Buna göre 000 ile başlayanlar hariç tüm unicast adreslerinin arayüz IDleri 64-bit uzunluğunda olmalı ve Değiştirilmiş EUI-64 ile oluşturulmalıdır. Şu şekillerde IP atanabilir:

► 2. seviye adresten elde edilebilir. Buna göre 7.seviye bit değeri 0 ise yerel tipinde, 1 ise genel tipinde bir adrestir.
► RFC3041'e göre gelişigüzel bir IP ataması yapılabilir.
► DHCPv6 ile IP adresi alınabilir.
► Elle ayarlanabilir.
► RFC3972'ye göre özel şifreleme yapısı ile atanabilir.

 

IPv6 Adres Aralığı:

Site-yerel adresler RFC1918 adres (10/8 vs) aralığı gibi algılanabilir. Bağlantı-yerel adresleri ise tek bir alt ağ için uygulanmaktadır. Burada anycast adresleri eksiktir. Bu da normal unicast adresleri ile aynıdır. Sadece ayrıca anycast ağı olarak yapılandırılmıştır.

Dikkat edilmesi gereken nokta multicast ve anycast adresleri sadece hedef adresleri olarak kullanılabilir. Kaynak adresi olarak sadece ve sadece unicast adresler kullanılabilir. Ayrıca, sadece yönlendirici cihazları anycast adresleri ile yapılandırılabilir.

Multicast adres tipleri:

Kalan 6,7,9,A,B,C değerleri ağ yöneticisi tarafından çeşitli işler için kullanılabilir.
 
 
 

► Turkıye'de IPv6 durumu baslıklı konumuz için tıklayınız

Kaynak:


► ulakbim