Dünya'daki Akıllı Şebeke Uygulama Çalışmaları

AVRUPA'DAKİ ÇALIŞMALAR

Son yıllarda Avrupa'nın yenilenebilir enerjiye verdiği önem ve yatırımlar büyük bir ivme kazanmış durumdayken karşılaşılan en büyük sorunlardan biri coğrafi koşullar. Avrupa'nın güneş enerjisini güneyden, dalga enerjisini batıdan ve rüzgar enejisini kuzeyden elde ederken bu enerjiyi en iyi şekilde kullanabilmesi için kullandığımız sıradan şebekelerden daha fazlasına yani akıllı şebekelere ihtiyacı var.Bu konudaki araştırmalar ve uygulanabilirlik çalışmaları çoktan yapılmış durumda. "European Technology Platform (ETP) Smart Grids" raporu  akıllı şebekelerin nasıl kurulacağını ve nasıl uygulanabileceğini ifade etmek amacıyla oluşturulmuş. Son yıllardaki bu çalışmalar ve uzman görüşlerine göre Avrupa'da kullanılan şebekelerde yakın bir gelecekte dramatik bir değişikliğe gidilmesi bekleniyor.

Ayrıca akıllı şebelerin uygulanabilmesi için temel ekipmanlardan olan akıllı sayaç kullanımının yaygınlaşması için de çalışmalar devam etmekte. Avrupa Birliği Ağustos 2009 tarihli 3. Enerji Paketi kapsamında, akıllı sayaçların genel kullanımını öngörüyor. Paket kapsamında 2020 yılına kadar Avrupalı tüketicilerin %80'i akıllı sayaçlara sahip olması gerekiyor. Sadece Fransa'da bu değişim için 4 milyar Euro yatırım yapılması öngörülüyor.

HİNDİSTAN'DAKİ ÇALIŞMALAR

Hindistan nüfusu sebebiyle dünyadaki en zayıf şebeke yapılanmalarından birine sahip.Hindistan Enerji Bakanlığı'nın son yıllarda yaptığı araştırmalara göre dünyadaki en büyük iletim ve dağıtım kayıpları (%26 - bazı bölgelerde %62 oranına kadar yükselebilmekte) Hindistan elektrik şebelerinde gerçekleşmekte. Bu kayıpların, kaçaklar dahil edildiğinde ise ortalama %50 olduğu ifade edilmektedir. Bu nedenle 2008 yılında ilk büyük adım atılarak "Smarts Grids India" konferansı ile akıllı şebekeler üzerindeki çalışmalarını başlatmışlardır. Yakın gelecekte büyük yatırımlar ile bölgesel olarak akıllı şebeke uygulama çalışmalarının başlaması öngörülüyor.

ÇİN'DEKİ ÇALIŞMALAR

Çin nüfusu ve sanayisi sebebiyle elektrik enerjisinin verimli kullanımı Çin Hükümeti'nin birincil politikası haline gelmiş durumda. Yeni üretimler ve yeni hatlar çok hızlı oluşturuluyor. Dolayısıyla akıllı ve gelişime musait bir  şebekeye en fazla ihtiyacı olan ülkelerden biri. Çin, her hafta, Dallas veya San Diego’daki tüm ev uygulamalarını karşılayacak büyüklükte kömür santralleri kuruyor. Smart grid çalışmaları 2007 yılındaki MIT forumundan sonra başlatıldı.Çin 2010 yılı verilerine göre 7.32 Milyar Dolar yatırımla Dünya'da akıllı şebekeler konseptine en çok yatırım yapan ülke.

TÜRKİYE'DEKİ ÇALIŞMALAR

Elektrik kaçağının önüne geçemeyen Türkiye, yılda 871 milyon TL'lik bir kayıba sahip.TEDAŞ dünyada pek çok ülkede uygulanan ve özellikle İtalya'da çok başarılı sonuçlar alınan akıllı sayaçları Türkiye'ye getiriyor. Akıllı sayaçlar, online ölçüm yapabiliyor ve GPRS üzerinden veri gönderebiliyor. Akıllı sayaçlar GPRS sistemiyle elektrik tüketimindeki şüpheli her türlü hareketi anında cep telefonu operatörü ile merkezi sisteme ulaştırabiliyor. Kişilerin borcunu ödememe durumunda ise merkezden akıllı sayaçlara ''borcunuzu ödeyin'' diye mesaj gidiyor.


Akıllı şebekeler için akıllı sayaç kullanımı birincil adım olsada Türkiye'de akıllı şebekeler konseptine yönelik çalışmalar halen akademik olarak devam etmekte ve uygulamaya yönelik çalışma yapılmamaktır.Tabi ki Türkiye'de akıllı şebeke konseptini kurmak çok büyük miktarda yatırım ile mümkün. Avrupa Komisyonu sadece Avrupa'da önümüzdeki yirmi yılda yaklaşık 400 milyar Euro'ya ihtiyaç duyulacağı ön görüyor.

Türkiye'de ise böyle bir sistemin kurulması ve deneme çalışmaları için, kendi ürün ve projelerimizi geliştirmediğimiz sürece her zaman ki gibi ithal ürünlerin fiyatının düşmesi beklemek zorundayız.

Orçun ŞEN