Prototip PCB Tasarımı için 4 Adım

Çizdiğimiz devreler her zaman istediğimiz gibi çalışmayabilir. Bu yüzden önce prototip devrelerin test edilmesi gerekir. Peki bu testleri en hızlı şekilde tamamlamak için ne yapmanız gerekiyor? Bu yazımızda prototip PCB tasarımı konusunu ele aldık.

A- A+

26.05.2020 tarihli yazı 8667 kez okunmuştur.

PCB Baskı Devre Prototip Tasarım Proteus ISIS ARES

Baskı devrelerde (PCB) hepimiz bazı hatalara düşebiliyoruz. Bu hataların başlıcaları şunlardır;

► Direnç değerlerinin ya da boyutlarının yanlış seçilmesi,

► Bir katmandaki gerekli bir devre yolunun unutulması ya da doğru yere bağlanmaması,

► Çizimdeki herhangi bir devre elemanının sembolünün ya da boyutunun uyuşmaması vb.

Bu gibi hatalar elbette devre çizim programında tespit edilmeli ve düzeltilmelidir. Fakat bazen koşullar buna uygun olmayabilir. Baskı devreye anlık bir müdahalede bulunmanız gerekebilir. Devre sonradan fiziki bir hasar almış olabilir.

►İlginizi Çekebilir: Ücretsiz PCB Çizim Programları

Çeşitli devre elemanları veya yolları yanmış olabilir. Prototip devrelerinizde bu durumları en hızlı şekilde aşabilmek için yapılabilecek başlıca çözümler şunlardır:

1) Baskı Devrenizi ve Devre Elemanlarını Daha Büyük Seçin

Baskı devrenizin genellikle olabilecek en küçük boyutlarda çizilmesi ve kullanılması istenir. Fakat prototip aşamasında baskı devrenizin kenarlarında fazladan boşluklar bırakırsanız bunlar işinize yaracaktır. Olası bir devre elemanı eklemek, çıkartmak ya da kablolarla atlama yapmak isterseniz baskı devredeki fazladan çizdiğiniz alan size kolaylık sağlayacaktır. Aynı zamanda devre üzerinde elemanların sıcaklık ölçümü, sağlamlık testleri veya üzerlerine düşen gerilim miktarının ölçümü gibi testlerinizi yapmak için daha rahat bir çalışma ortamınız olacaktır.

►İlginizi Çekebilir: Elektrik Mühendisleri İçin En İyi 10 Uygulama

Dirençlerin boyutunu (fiziki boyutu) seçerken işinizi görecek en küçük boyutlu direnci seçmek en optimum çözüm gibi gözükse de test aşamasındaki baskı devrenizde bu en iyi çözüm yolu olmayabilir. Daha küçük boyutlu devre elemanları ile çalışmak gerek akım taşıma kapasitesi açısından gerekse de devre üzerinde yapacağınız fiziki müdahalelerde işinizi zora sokacaktır. Bu yüzden prototip devrenizde gerekmedikçe 0402’den küçük boyutlu parçaları kullanmazsanız devrenizi daha hızlı bir şekilde son haline getirebilirsiniz.

2) Programlanabilir Devre Elemanları Kullanın

Prototip aşamasında, sonradan programlanabilen yapıları ne kadar çok kullanırsanız devreniz üzerinde o kadar esneklik yapma imkanı elde edersiniz. Mümkünse prototip devrenizin üzerinde mikroişlemcinizin programlamak için kullandığınız pinlerinden de çıkış alabilirsiniz. İşlemcinizi direkt olarak lehimlemek yerine hızlıca söküp tekrar monte etmenizi sağlayacak yardımcı bir board sistemini devrenize lehimleyebilirsiniz. Board sistemi kullanmak istemezseniz header (başlık) kullanabilirsiniz.

Normalde tasarladığınız devrenizde programlanabilen parça sayısı daha az olsa dahi prototip devrenizde bunları kullanmak hataları bulmak ve devreyi tanımak açısından size zaman kazandıracaktır.

3) Güç Devresi ile Kontrol Devresini Ayırın

Eğer belirli bir gerilim altında çalışması gereken bir kontrol kartı tasarlıyorsanız, istenilen gerilim ve akım düzeyini sağlayabilmek için bu tasarıma güç devresini de eklemeniz gerekir. Güç devresi ile kontrol devresini bir arada kullanmak, manyetik alan ve frekans farkından dolayı bazı devre elemanların çalışmasını olumsuz etkileyebilir.

►İlginizi Çekebilir: Baskılı Devre Yapımı Kartı- Elektrikport Akademi

Prototip güç ve kontrol devrelerinizi ayrı iki devre üzerinde çizdikten ve test ettikten sonra tek bir devre halinde çizmek olası hataların tespitinde işinize yarayacaktır.

4) Elemanların Arasındaki Boşlukları Arttırın

Aynı devrenizi normal boyutlarından daha büyük boyutlandırmanız gibi elemanların arasındaki açıklıkları arttırmak size çalışma kolaylığı sağlayacaktır. Pense, tornavida, lehim makinesi gibi araç gereçleri kullanırken elemanların alabileceği en az hasarı alması çok önemlidir. Elemanların arasındaki boşluklar yeterli olmazsa devrede bir yerdeki problemi çözerken başka bir yerden problem çıkarmanız işten bile değildir.

Sadece devre elamanları değil, siz de dip dibe olan bu elemanlar üzerinde çalışırken fiziki hasarlar alabilirsiniz. Elinizde yanıklar oluşabilir veya herhangi bir kısa devre ya da beklenmeyen bir akımın geçmesi durumunda diğer devre elemanlarınında alev almasıyla bazı parçalar yerinden fırlayabilir. 50 Volt'un altında çalışan devrelerde genellikle devre tasarımcıları bu güvenlik kurallarına pek dikkat etmezler fakat bu durumlar size zarar vermese dahi hem motivasyonunuza hem de projenin gidişatına zarar verecektir.

Daha Temiz Bir Gelecek

Bu aşamaları projelerinizde kullanmak elektronik atıkların azalmasına yol açacaktır. Sadece projenizin gidişatı için değil, çevremizi olabildiğince temiz tutmak ve atık miktarını olabilecek en az düzeyde tutmakta teknoloji üretmek kadar önemli bir iştir. Söz konusu elektronik devre elemanları birçok yol kat ederek elimize ulaşıyor. Bu alanda yapılabilecek en küçük tasarruf bile bu elektronik bileşenlerin maddi olarak hem şirketimize hem ülkemize zarar vermesini önlemeye yardımcı olacaktır.