Yanlışıyla Doğrusuyla Hidroelektrik Santralleri

HES'ler hayatımızda önemli yerlere sahip olan sistemlerdir.Fakat bu sistemlerin hem iyi,hem de kötü yönleri vardır. Günümüzde uzun tartışmalara konu olup, halen yararlarının ve zararlarının tam olarak ne olduğu bilinmeyen, vatandaşın da doğru bilgilendirilmediğinden karar vermekte zorluk çektiği bir konudur hidroelektrik santralleri (HES). Bu yazımızda elimizden geldiğince doğrusu ve yanlışı ile HES’leri değerlendirmeye alacağız.

A- A+

12.03.2014 tarihli yazı 55531 kez okunmuştur.

HES'leri(Hidroelektrik santralleri) tanımlayacak olursak, suyun potansiyel enerjisinin kinetik enerjiye dönüştürülmesiyle elektrik üretimi sağlayan sistemdir. Enerji üretiminde kullanılmasının yanı sıra tarımsal sulama ve içme suyu olarak da kullanılmaktadır. Yazdıklarımıza bakacak olursak hidroelektrik santraller hiçbir zararı olmayan sistemler olarak düşünülebilir. Biraz daha kurcalayıp yararları ve zararlarını teker teker inceleyelim bakalım nelerle karşılaşacağız.

►İlginizi çekebilir: Hidroelektrik santrallerinin çalışma prensibi

Bildiğimiz üzere HES kurulum aşamasında, özellikle tesislerin kuruluşu yapılırken inşaat atıkları oldukları yerde bırakılmaktadır. Bu sorun ilgili şirketlere gerekli uyarıların yapılmasıyla çözülebilir. Yine yapım aşamasında karşımıza çıkan bir diğer sorun, gerekli görülmesi halinde dinamit patlatılması ve böylece doğal yaşam alanının tahrip edilmesidir ancak bu konuda da alınabilecek önlemler vardır. Daha büyük sorunlara gelecek olursak HES’ler küresel ısınma, iklim değişikliği, ve canlı türünde ki azalma gibi bir çok noktada rol oynar. Örneğin Elazığ’da Keban Barajı kurulmadan önce her yıl metrelerce kar yağarken, tesis çalışmaya başladıktan sonra yağışlar giderek istikrarını kaybetmiştir. HES’lerin çalışması için başvurulan başka bir yöntem de “suyun şişirilmesi ”, yani toplanmasıdır. Bu yöntem sebebiyle bir çok tarım alanı zarar görecektir.

►İlginizi çekebilir:Türkiye'nin Önemli Baraj ve Hidroelektrik Santralleri

Buraya kadar HES’lerin kötü yanlarını yazdık ve teoride zararsız görünen sistemlerin aslında tehlikelerinin olduğunu öğrendik. Fakat hayatımız boyunca verdiğimiz her kararın iyi ve kötü yanları vardır. Dolayısıyla doğrudan HES’ler kötüdür sonucuna varmak yanlış olacaktır. Bu nedenle HES’lerin yararlarına da bakmamız gerekir. Bunlardan en önemlisi enerji bakımından dışa bağımlı olan ülkemizin enerji ihtiyacının bir kısmının giderilmesidir. Ayrıca verimi %90’ı bulan bu sistemlerin ömrü oldukça uzun (200 yıl), yatırımı geri ödeme süresi kısa (5-10 yıl) ve işletme gideri çok düşüktür (yaklaşık 0.0114TL/kWh). Bunun yanında istihdam ve ekonomik kalkınmaya yönelik faydalar sağlayan hidroelektrik santraller, sel ve su baskınlarını önleyerek can ve mal kayıplarını engeller. Dahası barajlar taşkınla gelen fazla suları göl alanında depolayarak suyun yetersiz olduğu zamanlarda kullanma imkanı verir.

►İlginizi çekebilir:10,3 MW'lık Gök Hidroelektrik Santrali Üretime Başlıyor

Sonuç olarak, zararlarının yanında bir o kadar da yararı olan bir sistemdir HES’ler. Umarım ülkemizin geleceği için en doğru kararlar en kısa sürede alınır.

Kaynaklar:

►ETKB

►Dewa-pas