Aydınlatma Kontrol Sistemleri |
1. Bölüm

Aydınlatma ürünlerindeki her gelişme beraberinde bu ürünlerin doğru şekilde kontrol edilmesi ve aydınlatma sistemlerinin kurulmasını gerektirmektedir. Günümüz aydınlatma sistemlerinde enerji verimliliği, estetik ve kontrol edilebilirlilik gibi özellikler önem taşımaktadır. Ayrıntılar yazımızda.

A- A+

16.07.2015 tarihli yazı 29020 kez okunmuştur.

Ampul ve aydınlatma armatür üreticilerinin kullandıkları teknolojileri sürekli geliştirmeleri ve her amaca yönelik değişik tip ve boyutlarda aydınlatma armatürleri üretmeleri ile aydınlatma çok daha önemli bir konu haline gelmiştir. Tasarımcıların hayal ettikleri mekanların oluşabilmesi içinde genellikle kullanılan aydınlatma armatürlerinin tiplerinin ve sayılarının artmasıyla, aydınlatmanın kontrolünü oldukça karmaşık bir hale gelmesine neden olmaktadır.

Şekil 1: Akıllı paneller ve bilgisayar arayüzü ile kontrol edilen bir aydınlatma sistemi

► İlginizi Çekebilir: Aydınlatmanın Tarihçesi | Ateşten Gazyagına

Mahalleler içerisindeki aydınlatma ünitelerinin kontrolünü daha basit bir hale getirmek, dekorasyonu tamamlayacak ışık efektleri elde etmek, en yüksek seviyede enerji tasarrufu sağlamak ve aydınlatmayı en efektif şekilde kullanabilmek amacı ile aydınlatma kontrol sistemleri kullanılmaktadır.

Aydınlatma kontrol sistemlerinin kullanım amacını dört ana başlıkta toplayabiliriz.

► Verimlilik

► Enerji Tasarrufu

► Estetik

► Esneklik

Verimlilik

Toplantı salonları, tasarım ofisleri, tekstil atölyeleri, fabrikalar gibi aydınlatma seviyesinin çok önemli olduğu çalışma alanlarında iş veriminin en yüksek seviyede olması için aydınlatma kontrolü çok önemlidir. İyi programlanmış bir aydınlatma otomasyon sistemi ile bu tür çalışma alanlarında, aydınlatma seviyesinin çalışma saatlerine, gün ışığının konumuna ve yapılan işin niteliğine göre en uygun ışık sahnesini devreye alarak iş veriminin en yüksek seviyede olması sağlanabilir.

Ayrıca toplantı salonları, çok amaçlı salonlar ve sinemalar gibi değişik mekanlarda aydınlatma programlarının işleve göre ani değişiklikleri istenebilir. Aydınlatma otomasyon sistemleri bu değişikleri çok kısa zamanda gerçekleştirerek, bu alanlardaki aydınlatma ayarlamalarından kaynaklanacak zaman kaybını ortadan kaldırır.

Bilgisayar ile çalışılan ofislerde, ışık kaynaklarının monitörden yansıması iş veriminin azalmasına sebep olabilir. Bu sorunun çözümü için dizayn edilmiş özel aydınlatma armatürleri ile birlikte aydınlatma seviyesinin de ayarlanabilmesi ofislerde iş verimini daha da arttıracaktır.

Şekil 2: İş veriminin en yüksek seviyelerde olabilmesi için çalışma alanlarında aydınlatma kontrolü büyük önem taşımaktadır.

► İlginizi Çekebilir: Aydınlatma Ölçümü Nasıl Yapılır?

Enerji Tasarrufu

Aydınlatma otomasyon sistemlerinde kullanılan dimmer üniteleri sayesinde, aydınlatmanın kısıldığı oranda enerjiden tasarruf etmek ve ışık kaynaklarının ömrünü uzatmak mümkündür. Aşağıdaki tablolarda enkandesan, halogen ve floresan ampüllerin dimmer üniteleri ile ışık seviyelerinin ayarlanması durumunda elde edilen enerji tasarrufu oranları ve ampul ömürlerinin uzaması gözükmektedir.

Şekil 3: Endeksan ve halogen ampuller için enerji tasarruf tablosu

Şekil 4: Floresan ampuller için enerji tasarruf tablosu

Dimmer üniteleri ile elde edilen bu enerji tasarrufunu çalışma alanlarında maksimum düzeyde sağlayabilmek için, aydınlatma otomasyon sistemleri çok önemlidir. Gün ışığından maksimum seviyede yararlanmak için ışık sensörleri, içerisinde çalışan kimsenin bulunmadığı alanlarda enerji sarfiyatını önlemek amacı ile hareket dedektörleri, çalışma saatlerine göre aydınlatma kontrolünü düzenlemek için zaman saatleri ve çevre aydınlatmalarını ekonomik şekilde programlayabilmek amacı ile astrolojik zaman saatleri, aydınlatma otomasyon sistemi içerisinde entegre edilerek maksimum düzeyde enerji tasarrufu sağlanır. Ayrıca elektrik enerjisinin pahalı veya ucuz olduğu zamanlar için yapılacak farklı aydınlatma programlarının otomatik olarak devreye girmesi ile enerji tasarrufu yapmak mümkündür. Koşullu programlama yapabilen herhangi bir aydınlatma otomasyon sistemi maksimum verimlilik sağlar.

Işık sensörleri, hareket dedektörleri ve zaman saatleri tek başlarına kullanılarak da belirli oranlarda enerji tasarrufu elde edilebilir, fakat koşullu programlama yapabilen herhangi bir aydınlatma otomasyon sistemi ile hepsi birlikte kullanılarak enerji tasarrufu maksimum seviyeye çıkarılabilir. Böyle bir sistemin kullanıldığı binalarda gün ışığı seviyesi, çalışma saatleri, çalışma alanlarının yoğunluğu ve enerjinin pahalı olduğu saatler göz önüne alınarak yapılacak güç kontrolü ile en yüksek seviyede enerji tasarrufunun sağlanabileceği ışık programı kullanılır. Aşağıdaki tabloda böyle bir aydınlatma otomasyon sistemi ile elde edilebilecek enerji tasarrufu gözükmektedir.