Kalite Mühendisliği Neyi İfade Eder?

Son yıllarda şirketler arası yaşanan inanılmaz rekabet sadece en iyinin ayakta kalmasına izin veriyor. Peki bu en iyi arkasında kimler var? Kalite Mühendislerini A'dan Z'ye sizler için araştırdık.

A- A+

03.05.2013 tarihli yazı 29108 kez okunmuştur.

Kalite Neyi İfade Eder? Standartları ve Belgeleri

Yaşam kalitesi deyimi kişiye göre farklı anlamlar taşısa da hepimiz kısaca ‘isteklerin karşılanması’ cümlesinde birleşiriz. İsteğin fazlasıyla karşılanması ise ‘üstün kalite’dir. İsteği karşılamak için yapılan işlem de nasıl olursa olsun kalitelidir ya da çok daha iyi olması kalite sınıflarını doğurur. Kalite sınıfı demişken iş hayatında da A sınıfı kaliteye ulaşma çabası gözde bir konu haline geliyor.

Ortaya konulan ister bir ürün olsun ister bir hizmet, kalite tüm kuruluşlar için başarıya giden yolda bir “katalizör” olarak kabul ediliyor.

Firmada çalışan tüm personelin iş yerinin amacına uygun kalite standartlarını bilmesi ve öğretilmesi gerekiyor. Bunun amacı iş yerinin sürekliliğini ve gelişmesini sağlamaktır. Kalite güvencesi kuruluşa parasal bir maliyet getirmez , aksine para tasarrufu sağlar. Doğru uygulanan bir kalite güvencesi, var olan verimsizlikleri önler ve kusurlu malzemenin reddedilmesi veya kullanılması, yükselen stok seviyeleri, geciken ödemeler, yeniden sevk maliyetleri, kötü hizmet, hurda ve yeniden işleme gibi hatalardan kaynaklanan maliyetleri önler.

Yönetim kalitesini geliştirmenin en önemli araçlarından biri de ve süreçlerle yönetimdir. Veriler zaten süreçlerin içindedir. Müşteri için organizasyonun süreçler ile yapılandırılması ve her sürecin performans kriterlerinin belirlenip düzenli olarak ölçülmesi, performansı artırmak için önemli bir motivasyon kaynağıdır.

Toplam Kalite Yönetimi, kalite geliştirme veya kalite kontrol yöntemi veya aracı değildir. Kısaca TKY, bir metot olmaktan öte bir yönetim felsefesidir. Tanımlanmış olana uygunluk, ve tanımlanmış olanın iyileştirilmişidir.

Kalite Politikası

Kuruluşun en üst yetkililerince belirlenmiş tüm eğilimlerdir. Kısaca "Müşteri Memnuniyeti" ve
"Sürekli İyileştirme" denebilir.

Kalite Yönetimi

Kalite politikasını, amaçlarını ve sorumluluklarını belirleyip bunları kalite sistemi içinde planlama ve kontrol gibi yöntemlerle gerçekleştirmeye yönelik tüm faliyetlerdir. Firmalarda Kalite Sistem Yönetimi Birimlerinde çalışanlar bu alandaki sorumluluğu üstlenirler. Kalite standardı belgelerinin temin edinilmesi ve sürekliliğinin sağlanması için çalışırlar.

Kalite Sistem Yönetimi Birimi Kimlerden Oluşur?

Endüstri mühendisleri bu yazıyı okurken sigmanın seviyelerini saymaya başladılar bile… Altı sigma düzeyindeki firmalar sınıflarının en iyisi olarak kabul edilmektedir. Altı sigma metadolojisi istatiksel ölçümlere göre sıfır hatadan sapma oranını belirler. Bir sürecin altı sigma kalite düzeyinde olması demek, elde edilen ürün veya hizmette 1 milyonda 3.4 adet hataya rastlanması demektir. Tabi ki kaliteyi yönetmek için illa endüstri mühendisliği okumak gerekmiyor. Bu alanda eğitim ve seminerlerle kendini yetiştiren, Türkiye ve dünya kalite standartlarını anlayarak beslenen mühendisler bu birimde ortak çalışıyorlar. Örneğin kod yazmak istemeyen bir bilgisayar mühendisi güvenlik sektöründe kalite sisteminde kendini gösterebilir. Şanslı olan öğrenciler staj dönemlerinde bu birimle daha erken tanışmış olabilirler.

Örneğin; gıda sektöründe olsaydık şimdi TSE’ye bakardık ama yinede ilk önce ISO ile muhattap olmamız gerekirdi. Çünkü ISO Standartları firmada verimliliğin artmasında, maliyetlerin azalmasında, sürekli iyileşmede ve kurumsallaşmada başrol oynar. Örneğin; 9000 standardın kodu; 2008 ise yazıldığı yılı ifade eder. ISO 9001:2002' nin bir ürüne verilen belge değil, her türlü kuruluşlara uygulanabilecek bir Kalite Yönetim Sistemi' dir. Bu sistemin, bağımsız denetim firmalarınca denetlenip belgelendirilmesi sonucu işletmenize ISO 9001:2008 sertifikası sağlanabilmektedir. ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi´ni özel ve kamu sektöründe her türlü kuruluş kurabilir. Bu belge 3 yıllığına geçerli olmak üzere verilmektedir ve 3. yılın sonunda belge yenileme denetimi yapılarak, uygun bulunur ise yenilenmektedir. Firmada verimliliğin artmasında, maliyetlerin azalmasında, sürekli iyileşme ve kurumsallaşmayı sağlamayı amaçlar. Koltuk değişebilir ancak sistem bu değişimden etkilenmemelidir. Ülkemizde yüzlerce şirketle yapılan araştırma sonuçları ISO 9001’in yararlarını şu şekilde ortaya koymaktadır.

Şirket içi yararlar:

► Yönetimin etkinliği,
► Olumlu kültürel değişim,
► Kalite bilincinin oluşması,
► Daha iyi bir dokümantasyon,
► Sistematikleşmek,
► Standardizasyon ve tutarlılık.
► Etkinlik ve üretkenlik artışı
► Maliyetlerin azaltılması

Şirket dışı yararlar:

► Kuruluşun imajının güçlenmesi,
► Müşteri memnuniyeti,
► Müşteri artışı,
► Rekabet gücünün artması,
► Daha iyi tedarikçi ilişkileri.

ISO ya gore bu teftişi sağlamak için bazı teknikler kullanılmalıdır. Buna Uygunsuzluk Tanımı Raporu diyeceğiz. Uygunsuzluk tanımı , hata tanımı ve bunları belirleyici ihbar edici ve sorunu gözetlenmesini sağlayan belgelerin hazırlanarak problem giderme amacıyla çalışmaların başlamasını sağlayan bir rapordur. Bu tutanakların şeklinide yine ISO standartları bize söyler. Bu forma Örneğin; CPAR Corrective / Preventive Action Request (Düzeltici / Önleyici Faaliyet İsteği) diyebiliriz. Bu isim her firmada farklılık gösterebilir ama uygulanması ve amacı aynıdır.

Uygunsuzluk: Kalite sistem dökümasyonunda tanımlanan herhangi bir maddenin uygulanamaması veya uygun ürünün yada hizmetin sağlanamamasına sebep olacak hatadır. Bu çalışmada atılan adımlar sürekli iyileştirme olarak ISO çerçevesinde tanımlanmaktadır.

Türkiyedeki bir firmanın;

⇒ Sözleşmeye,
⇒Standartlara,
⇒Yasal mevzuatlara , yani ülke içindeki standartları zaten kesinlikle kabul edilmelidir, yurtdışındaki standartlarada uyması gerekir.

Sadede gelirsek, Avrupa ülkelerinde bu sistematik birime gereken titizlik gösterilirken ülkemizde güvenlik sektörü, veya bazı anonim şirketler(gıda, yapı…) haricinde yeni yeni oluşuyor. Zaten yeni açılan işletmelerin kısa ömürlü olma sebebi de burada yatıyor. Özellikle de yazılım sektöründe...( Yazılımcılar! ISO / IEC 1220 Yazılım dünyası için ortak bir çerçeve oluşturur.) Kendi işini kurmak niyetinde olanlar üretim yapacakları alanda en başından itibaren kalitede standartlaşma yolunda gitseler pek çok sorun halledilmiş olacaktır. Örneğin işe alımda kişinin referanslarına bakılıyor, tüketicilerde bunu kalite standart belgelerine veya politikalarına bakarak değerlendirme yapıyorlar. Kalite Müşteri tatminidir; ürün veya hizmetin iyi olup olmadığı konusunda son kararı müşteri verir. Kaliteden hep bahsederiz ama Standart belgesi olmadıktan sonra... Söz uçuyor yazı kalıyor. İş dünyasına girmeden önce bu kelimelere alışırsanız tabiki kaliteli bir ayrıcalığınız olacaktır.

İş sahanıza katkıda bulunmuş olmamız ümidiyle...