Mühendislik Eğitimi ve Bölümleri

Bilgisayar Mühendisliği

Bilgisayar ve internet teknolojisi, Yirminci yüzyılın ikinci yarısı itibariyle büyük bir hızla toplum hayatında etkili olmuş, bu dönemin 'bilgisayar çağı' olarak adlandırılmasını sağlamıştır. 

Bilgisayar mühendisliği, bilişim sektörünün temel mesleklerinden birisidir. Bilişim, uluslar arası sektörler içerisinde büyük bir hızla yükseliyorken bu alanda artan kariyer fırsatlarını da beraberinde getiriyor. Bu hızlı yükseliş içerisinde şüphesiz ki bu alanda çalışacak gerekli niteliklere sahip kişilere ihtiyaç artıyor. 

Bilgisayar mühendisliği, bilgisayar sistemlerinin yapısı, geliştirilmesi ve bu sistemlerin etkin kullanım yöntemleri konularını içermekle beraber, yazılımdan ağ sistemlerine, internet teknolojilerinden görsel tasarıma kadar geniş bir alanı içerisine alan bir bilim ve meslek dalıdır. 

Eğitim

Bilgisayar mühendisliği , 4 yıllık bir öğretim süresinde tamamlanmaktadır. Genellikle öğretim süresinin ilk iki yılında, temel mühendislik ve temel bilgisayar teknolojisi derslerinin verildiği bu dört yıllık sürecin son iki yılında ise zorunlu olarak alınması gereken bilgisayar mühendisliği dersleri dışında, öğrencilerin yazılım ve donanım konularında bilgi sahibi olabileceği ve bilgisayar mühendisliğinin farklı alanlarına yönelebileceği teknik seçmeli dersler verilmektedir. 

Öğretim dönemi boyunca okutulan temel dersler ise; bilgisayarın donanım yapısı, programlama dilleri, mantıksal tasarım, veri yapıları ve algoritmalar, sayısal çözümleme, veri tabanı sistemleri, veri iletişim, sistem çözümleme, yönetim bilişim sistemleri ve mikroişlemciler gibi meslek derslerinin yanı sıra matematik, istatistik, fizik, elektrik, elektronik, ekonomi gibi temel derslerdir. 

Mühendislik bilimsel ve matematiksel verilerden yararlanarak toplum için faydalı ürünler ortaya çıkarmaya çalışan, mevcut sistemlerin en verimli şekilde çalışmasını sağlayan sürekli bir araştırma ve geliştirme içerisinde bulunan bir bilim dalıdır. Bu nedenle matematiksel zekâ gerektirmektedir.

Bilgisayar mühendisliği eğitimi veren üniversitelerde temel olarak iki dala ayrılma söz konusudur.

-Yazılım Dalı (Software)
-Donanım Dalı (Hardware)

Çalışma alanları

Bilgisayar mühendisliği bölümünden mezun olan öğrenciler 'Bilgisayar Mühendisi' unvanı alarak Enformasyon ve Ağ Güvenliği, İnternet Programcılığı, İnternet Mühendisliği, Yazılım Tasarımcısı, Sistem Analisti, Uygulama Programcısı, Yazılım Mühendisi, Sistem Programcısı, Bilgisayar Sistem Mühendisi, Oyun tasarımcısı, Endüstriyel veya diğer kontrol sistemleri bilgisayar otomasyonu uzmanı gibi alanlarda çalışabilirler. Bunun yanı sıra akademik alanda kariyer yaparak üniversitelerde çalışabilir ve araştırmalarda bulunabilirler. 

Mezunlar kendi yazılımlarını kendi firmalarını kurarak üretebildikleri gibi endüstride faaliyet gösteren bir firmada da yazılım geliştirebilirler. Bilgi teknolojileri alanında çalışanların sahip oldukları yüksek ücret avantajından faydalanırlar. Pricewaterhouse Coopers'ın, güncel ücret araştırmasına göre bilgi teknolojileri sektörünün çalışanlarına en yüksek ücret veren sektör olduğu ifade ediliyor. Ayrıca Forbes dergisinin araştırmasına göre Amerika'nın en çok kazandıran meslekleri sıralamasında bilişim yöneticileri $118,710 yıllık ortalama gelirle 21.sırada gelmiştir.


Bilişim Sistemleri Mühendisliği

Bilişim Sistemleri Mühendisliği lisans programı, 21nci yüzyıla ismini vermiş olan Bilişim Çağı'na girerken bu sahadaki insan gücü eksikliğini karşılamak amacını taşımaktadır.

Bilişim Sistemleri Mühendisliği programı, bilginin elde edilmesi, saklanması, iletilmesi, modellenmesi, işlenmesi, ve kullanımına ait temel ve ileri kuramlar ile bunların uygulamalarına ait mühendislik dalını kapsar. Bu nedenle, dünyadaki örnekleri gibi bu program, elektronik mühendisliği temeline dayanan güçlü bir temel bilimler ve matematik bilgisi üzerine inşa edilen sinyal ve sistem kuramı ve uygulamaları, çoklu-ortam, elektronik, iletişim ve bilgisayar alanlarına odaklanır. Teknolojik gelişmelerin tüm alanlara entegrasyonu gerekliliği ile birlikte bilişim sistemlerinin önemi de son yıllarda giderek artmıştır.

Bilgisayar Mühendisliği ve Bilişim Sistemleri Mühendisliği akademik disiplin olarak birbirine yakındır. Ancak, Bilişim Sistemleri Mühendisliği'nin konusu bir organizasyon ve onun bilgi sistemleridir. Bilişim sistemleri, organizasyonel amaç ve hizmetlere ve bu hedeflere varmak için bilgi teknolojisinin kullanımına odaklanır. Bilgisayar Mühendisliği ve Bilişim Sistemleri Mühendisliği ayrı lisans programlarıdır, ancak ortak bir teknolojik bilgi tabanına dayanırlar ve iki programın pek çok dersi aynıdır. Bilişim sistemleri mühendisliğini, bilgisayar mühendisliğinin işletmeye daha yakın bir alt dalı olarak tanımlamak da mümkündür.

Bu bölüme girmek isteyen adayların, bilgisayar ve bilişim konularına ilgili, mekanik yeteneğe, matematiksel kavramları düşünebilme yeteneğine, ayrıntıları algılayabilme gücüne sahip, teknik zekaya sahip kişiler olmaları, bölümlerindeki başarılarını arttıracaktır.

Eğitim

Öğretim süresi 4 yıldır. Bilişim Sistemleri Mühendisliği Programı, disiplinlerarası bir yapı içinde Bilgi Sistem ve Teknolojileri konusunda uzmanlaşmış mühendisleri yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Programın mesleki yapısal bileşenleri, Telekomünikasyon Mühendisliği, Bilgisayar Mühendisliği ile Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri'dir. Programa kayıtlı öğrencileri, bilgisayar temelli sistemler, yazılım yaklaşımları, telekomünikasyon kavram ve altyapıları alanlarında donanım sahibi yapmak ve bu öğrencilere ayrıca bilişim sistemleri organizasyon ve yönetimi konusunda formasyon kazandırmak başlıca amaçtır. Bunun yanı sıra öğrenciler, program içeriğinde yer alan ve insan-teknoloji etkileşimine dönük derslerle sosyal bilim formasyonu da kazanacaklardır.

Bölümde; Yapısal Programlamaya Giriş, Bilimsel Programlamaya Giriş, Nesne Tabanlı Programlamaya Giriş, Sistem Programlama, Biçimsel Diller ve Makineler Kuramı, Algoritma Analizi, Bilgisayar Mimarisine Giriş, Çokluortam Hesaplama, Bilgisayar Destekli Tasarım ve Üretim, Yapay Zekaya Giriş gibi dersler okutulmaktadır.

Çalışma Alanları

Bilişim sektörü bir çok ülke ekonomisinde gelişmenin motoru rolü oynamaktadır. Günümüzde bilişim sistemleri, bankacılıktan otomotiv sanayine, sağlık bilgi sistemlerinden şirket yönetimine, telekomünikasyon sistemlerinden hava taşımacılığına çok geniş alanlarda kullanılmaktadır. Bilişim sistemlerinin, seçimi, uygulaması, kullanımı şirketlere önemli rekabet avantajı kazandırmaktadır. Bu bakımdan günümüzün yöneticileri bilişim sistemlerini bir destek birimi ve maliyet unsuru değil, pazar payını artıran, işini büyüten ve/veya iş modelinin temelini oluşturan bir fırsat olarak görmektedirler. Ülkemizde bilişim sektörü oldukça zayıftır ve sektörde önemli bir insan gücü açığı vardır.

Mezunlar, bilişim ve telekomünikasyon gibi büyüyen iki sektörde uluslararası platformda iş bulma imkanına sahiptirler. Ayrıca programın içerdiği bilişim sistemleri yönetimi ve mühendislik öğrencileri için tasarlanmış sosyal bilim derslerinden kazandıkları formasyonla bilişim sektöründe yöneticilik alanında da çalışabilirler.
 

Elektrik Mühendisliği

Elektrik mühendisliği; elektrik üretim-iletim ve dağıtım sistemleri, elektrik makineleri, elektrikli sürücü sistemleri ve bunların tasarımı, projelendirilmesi, gerçekleştirilmesi, izlenmesi, korunması, kontrolü, ekonomisi ve yönetilmesi ile ilgili bilimsel ve teknolojik konuları kapsayan bir mühendislik dalıdır. Ayrıca Elektrik Mühendisliği; Elektronik, Haberleşme, Bilgisayar ve Makine mühendisliği konularının bir kısmının uygulama alanı niteliğinde disiplinler arası ortak bir platform oluşturmaktadır.

Elektrik enerjisi günlük hayatımızı kolaylaştıran ve yaşam kalitesini arttıran en önemli enerji kaynaklarındandır. Günlük hayatta kullanılan elektrikli araç ve gereçlerin sayısı ve kullanım alanları sürekli olarak artmaktadır. Elektrik mühendisliği eğitimi için önemli bir altyapı olan laboratuarlar çok yüksek miktarlarda yatırım gerektiğinden, ülkemizdeki çok sınırlı sayıda üniversitede (üç üniversitede, YTÜ, İTÜ ve KOU) elektrik mühendisliği eğitimi verilebilmektedir. Elektrik mühendisliği, elektrik enerjisinin verimli bir şekilde kullanılması, maliyetinin azaltılması, güvenilirliğinin arttırılması için bugün hızla büyümekte olan ülkemiz endüstrisinde ihtiyaç duyulan bir meslek olduğu gibi, gelecekte de elektrik mühendislerine ihtiyaç duyulacaktır.

Eğitim

Elektrik Mühendisliği programı 4 yıllık lisans süresince, enerji üretim, iletim, dağıtım, enerji sistemleri dinamiği, kontrolü, korunması, aydınlatma tekniği, yüksek gerilim tekniği, yalıtım koordinasyonu, nükleer enerji santralleri, elektrik makineleri tasarımı ve kontrolü, elektrik makineleri otomasyonu, güç elektroniği ve uygulamaları, özel elektrik makineleri, elektrikle tahrik ve elektrik enerjisinin kullanımı alanlarında eğitim verilir.

Elektrik Tesisleri ve Elektrik Makineleri olmak üzere iki temel ana bilim dalına ayrılan Elektrik Mühendisliği programında, Fizik, Matematik, Kimya gibi temel bilimlerin yanı sıra Devre Teorisi, Elektromagnetik Alan Teorisi, Devre Analizi, Elektronik, Elektrik Makineleri, Güç Elektroniği, Yüksek Gerilim Tekniği, Enerji İletimi, Enerji Dağıtımı, Sayısal Sistemler, Otomatik Kontrol, Aydınlatma ve İç Tesisat, Enerji Yönetimi ve Enerji Ekonomisi gibi temel mesleki dersler okutulmaktadır.

Çalışma Alanları

Sürekli gelişen elektrik enerjisi üretim, iletim, dağıtım, tüketim ile ilgili her türlü imalat, satış, teknik destek hizmetleri: Elektrik makinaları ve güç transformatörleri imalatı, Yüksek gerilim şalt cihazları, Kablo sanayii, Güç elektroniği sanayii, Aydınlatma cihazları sanayii , Otomasyon Sektörü ve bu endüstriyi destekleyen diğer kamu ve özel kuruluşlar: bankacılık, denizcilik, sigorta ve eğitim gibi sektörlerde geniş iş olanakları mevcuttur.

Elektrik mühendislerinin başlıca görevleri bağlı olduğu kuruluşlardaki yaptıkları başlıca teknik hizmetler şunlardır:

-Çalışma planı hazırlamak ve bu planın düzgün bir şekilde yürütülmesini sağlamak ve takip etmek,
-Proje uygulamalarında teknisyen aşamasındaki çalışanlar ile proje arasındaki koordinasyonu sağlayacak bir elemen olarak faaliyet göstermek,
-Üretim aşamasında işlemlerin kusursuz çalışmasını sağlamak ve ürünün kalite değerlendirilmesini yapmak,
-Tesiste projelendirme ve koordinasyonu sağlamak,
-İşletmelerde kendi sorumluluğundaki sistemin güvenilir ve etkin bir şekilde işletilmesini sağlamak ve gerektiğinde sistemin güncelleştirilmesi ilgili yapılacakları tespit ederek amirine rapor etmek,
-Malzeme ve donanım alışında ve satışında teknik danışmanlık yapmak ve gerekli kontrolleri yapmak,
-Araştırma-Geliştirme faaliyetleri ile ilgili kuruluş ve bölümlerde yeni ürünler geliştirilmesi ya da var olan ürünlerin iyileştirilmesi ile ilgili fikirler üretmek ve gerekli altyapının oluşturulmasında çalışmalar yapmak olarak sıralanabilir.

Mezunlar:

-Elektromekanik sanayii,
-Yurtiçi ve yurtdışı fabrika ve işletmelerinin elektrik müteahhitlik, işletim ve danışmanlık hizmetleri,
-Enerji üretim, iletim, dağıtım, tüketim sektörü,
-Elektrik makinaları ve transformatör imalat sanayii,
-Güç elektroniği ve sürücü sistemler,
-Elektrik makinaları dinamiği, modellenmesi ve kontrolü,
-Bina ve yol aydınlatmaları, fabrika ve bina otomasyonları,
-Elektrikle ısıtma, proje ve uygulama mühendisliği,
-Yüksek gerilim şalt cihazları üretimi, alanlarında çalışabildikleri gibi, kendi danışmanlık ve müteahhitlik bürolarını da kurabilirler. 

Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği

Bu bölümde temel olarak diğer mühendislik bölümünde verilen eğitim uygulanır. Elektronik, telekomünikasyon, devreler ve sistemler, elektromagnetik alan ve mikrodalga tekniği anabilim dallarında uzmanlaşmak mümkündür.

Türkiye'de elektronik ve haberleşme mühendisliği

Türkiye'de elektronik ve haberleşme mühendisliği eğitimi Yüksek Mühendis Mektebi'nde ilk olarak elektromekanik bölümü olarak başlamıştır.Yüksek Mühendis Mektebi, İstanbul Teknik Üniversitesi olarak yeniden yapılandırılınca bu bölüm kuvvetli akım kolu ve zayıf akım kolu olarak 2'ye ayrıldı. Kuvvetli akım kolu elektrik mühendisliğini, zayıf akım kolu elektronik mühendisliğini belirtir.[1] 1954 yılında ise Türkiye'de 3 kurumda elektrik mühendisliği eğitimi verilmekteydi: İTÜ, Yıldız Teknik Okulu ve Robert Koleji.[kaynak belirtilmeli] Günümüzde pekçok üniversitede elektronik ve haberleşme mühendisliği bölümü vardır. 

Lisans eğitimi ve süresi

Bu programın eğitim süresi 4 yıldır. Diğer mühendislik programlarından farklı olarak ders programlarında telekomünikasyon, haberleşme sistemleri gibi konular daha yoğun olarak yer almaktadır. Ayrıca 3.sınıf sonunda elektronik veya haberleşme dallarından biri seçilmektedir. 

Mezunların ünvanı ve çalışma alanları

Mezunlarına lisans diploması ve "Elektronik ve Haberleşme Mühendisi" ünvanı verilir.

Çalışma alanları

-Filtre tasarımı
-Analog, sayısal, aktif, pasif, akustik dalga Duyarlık ve tolerans analizi.
-Sayısal ve analog devrelerde analiz ve tasarım için bilgisayar programlarının hazırlanması
-Devre ve sistem analizi ve tasarımı
-Yapay sinir ağları
-Mikroişlemci tabanlı sistem tasarımı
-Elektromagnetik uyumluluk ve elektromagnetik girişim
-Elektronik devre ve sistem tasarımı (analog+sayısal)
-CMOS tümdevre tasarımı (analog+sayısal)
-Mikroişlemci ve mikrodenetleyicili sistem tasarımı
-Elektronik elemanların modellenmesi
-Tümdevre üretim teknolojileri
-Tıpta yapay sinir ağları uygulamaları
-Biyolojik işaretlerin algılanması, dönüştürülmesi ve işlenmesi
-Tıpta laser ve ultrasonik uygulamaları
-Modülasyon dönüştürücüleri tasarımı
-FM vericileri
-Kablolu TV kuvvetlendiricileri
-İleri Video Sistemleri
-Sayısal TV Sistemleri
-Video/ses Sıkıştırma Teknikleri: MPEG/DVB/ATSC
-Sayısal İşaret ve Görüntü İşleme, Sayısal Video İşleme, Şekil Tanıma, Konuşma İşleme
-Analog ve Sayısal Haberleşme Sistemleri Prensipleri ve Tasarımı
-Enformasyon Teorisi ve Kodlama
-Kestirim ve Sezme Teorisi
-Bağlaşma Sistemleri, IDN, ISDN
-Akıllı Şebekeler
-Mobil Haberleşme
-Geniş Bandlı Sistemler, FR, SMDS, DQDB-MAN, ATM
-Bilgisayar Haberleşmesi ve Veri Haberleşmesi
-Lokal Alan Şebekeleri, FDDI
-Teletrafik
-Elektroakustik
-Hücresel ağlar

Elektronik mühendisliği, haberleşme teknolojileri, düşük güçteki elektrik akımlarının karakteristikleri, elektromanyetik, ve sinyal işlemeteknolojilerini inceleyen mühendislik dalıdır.

Türkiye'de elektronik mühendisliği eğitimi İTÜ elektrik fakültesi bünyesinde başlamıştır. Önceleri alçak akım kolu adı verilen bu dal daha sonra elektronik mühendisliği olarak adlandırılmıştır.

Alanlar

Elektronik mühendisliğinin uygulama alanları oldukça geniş kapsamlı olup bilgisayarlardan haberleşme sistemlerine, elektronikten optik sistemlere, uzman sistemlerden optimizasyon yöntemlerine, radardan uydu haberleşmesine, kontrol sistemlerinden tıp elektroniğine ve mikrodalga sistemlerinden mobil haberleşme sistemlerine kadar endüstrinin ve temel bilimlerin çeşitli uygulama ve araştırma konularını içermektedir.

Elektronik mühendisliği derslerinden bazıları;

Elektromanyetik alan teorisi, elektromanyetik dalga teorisi, devre teorisi, devre analizi, sinyal ve sistemler, sinyal işleme.

Elektrik - Elektronik Mühendisliği

Elektrik-Elektronik Mühendisliği, tüketici elektronik ürünleri, elektronik bileşenleri, mikroişlemci mimarisi, bilgisayarlar, robotlar, elektrik motorları, makinelerin kontrolü, enerji üretimi, kontrolü, elektrik kurumunun kullandığı iletim aygıtları, aydınlatma, bina içi elektrik tesisatı, yapay zeka, işaret ve görüntü işleme, mikrodalga ve haberleşme cihazlarının tasarımı gibi konuları içine alan bilim ve teknoloji ağırlıklı bir mühendislik disiplinidir. 

Bilgi teknolojisi alanındaki hızlı gelişmeler, elektrik-elektronik mühendisleri için birçok yeni imkânlar ve kolaylıklar getirdiği gibi, çözüm bekleyen birçok yeni problemi de beraberinde getirmiştir. Elektrik/elektronik ürünleri son yıllarda çok hızlı bir şekilde katlanarak artan çeşitlilik ve özellikler göstermeye başlamıştır. Hızla gelişip ve değişen bu ortam, doğal olarak elektrik-elektronik mühendisliğinin önemini ve popülaritesini daha da artırmıştır.

Geniş bir teknoloji alanından sorumlu olan Elektrik-Elektronik mühendisliği değişimlerin hızlı ve rekabetin ise ciddi boyutlarda olduğu bir alandır. Elektrik-Elektronik Mühendisliği programında; Elektrik Tesisleri , Devreler ve Sistemler, Elektronik, Haberleşme (Telekomünikasyon), Elektrik Makineleri, Mikrodalga ve Elektromagnetik Alanlar, Kontrol ve Kumanda Sistemleri gibi çeşitli alanların bulunduğu bir öğretim uygulanır.

Eğitim

Elektrik-Elektronik mühendisliği programında, dört yıllık bir lisans programı sunulmaktadır. Tasarım yapabilme bilgi ve tecrübesi, Elektrik-Elektronik mühendisliği için çok önemli olduğundan, birçok derste tasarım ağırlıklı konular işlenmekte ve öğrencilere tasarım öğretilmektedir.

Elektrik-Elektronik Mühendisliği programında, Fizik, Kimya, Matematik gibi temel fen bilimlerinin yanı sıra Bilgisayar Programlama, Elektromanyetik Alan Teorisi, Elektromanyetik Dalga Teorisi, Elektrik Devreler, Sayısal Sistemler, Elektronik, Elektrik Makineleri, Endüstriyel Otomasyon, Otomatik Kontrol, Mikroişlemciler, Tıp Elektroniği, Haberleşme, Aydınlatma Tekniği gibi temel bölüm dersleri okutulmaktadır.

Çalışma Alanları

Elektronik-Elektronik Mühendisliği Programı mezunları, elektrik, elektronik ve haberleşme sektöründe, ulusal ve çok-uluslu şirketlerde, radyo ve TV yayın kuruluşlarında, internet hizmetleri ile ilgili kuruluşlarda ve sağlık sektöründe araştırma-geliştirme, üretim ve pazarlama birimlerinde iş bulmaktadırlar.

Elektrik elektronik mühendislerinin çalışma alanları çok geniş olduğundan, çok farklı ortamlarda çalışabilirler.

Genellikle;

-Elektrik santralleri, şantiyeler ve laboratuarlarda,
-Proje yapımında büro ortamında,
-Enerji dağıtımı konusunda açık havada,
-Tıbbi elektronik konularında ise hastane ortamında çalışırlar.

Şantiye ortamı gürültülü, büro ortamı ise genelde sakindir. Çalışma koşulları genellikle tam gün olup, zaman zaman seyahat etmeleri gerekir. Şantiye ortamındaki çalışmalarda hafta sonu çalışmaları da gerekebilir. 

Enerji Sistemleri Mühendisliği

Ülkemizde ve dünyada enerji kaynaklarının kısıtlı olması ve kullanılan fosil kaynakların hava kirliliğine, dolayısı ile küresel ısınma ve iklim değişikliğine neden olması, enerji konusunun çok önemli bir sorun olarak ortaya çıkmasına neden olmuştur. Ayrıca birincil enerji kaynakları açısından ülkemizin büyük oranda dışarıya bağımlı olması ve bu oranın giderek artması, enerji sorununun ülkemiz için daha da önemli boyutlarda olduğunu göstermektedir. Bu nedenlerle mevcut enerji kaynaklarımızın uygun şekilde kullanılması, yeni enerji kaynaklarının araştırılması ve kullanılması, yeni sistemlerin ve süreçlerin geliştirilmesi, uygulanması, enerji verimliliği ve enerji ile ilgili pek çok konuda çalışabilecek nitelikli insan gücü yetiştirilmek amacı ile bu program açılmıştır.

Eğitim

Eğitimin süresi genellikle 1 yılı İngilizce hazırlık sınıfı olmak üzere toplam 5 yıldır.

Enerji Sistemleri Mühendisi olmak isteyenlerin, Üst düzeyde genel akademik yeteneğe sahip, Matematik, fizik ve kimya alanlarına ilgili ve yetenekli, Sistemli ve disiplinli çalışma alışkanlığına sahip, Çevre sorunlarına karşı duyarlı, Analitik düşünme ve problem çözme yeteneği olan, Yaratıcı, sorgulayıcı, liderlik vasfı bulunan, Dikkatli ve sorumluluk sahibi, kimseler olmaları gerekir.

Çalışma Alanları

Mezunlar termik, hidrolik, nükleer, güneş, rüzgâr, biokütle, hidrojen enerjilerinin ve sistemlerinin üretimi, kullanımı, planlaması, teknoloji geliştirme, tasarım, servis hizmetleri, kontrol sektörlerindeki kurum, kuruluş ve şirketlerde; araştırma kuruluşları ve üniversitelerde; enerji ve çevre bakanlıklarında, planlama teşkilatında çalışabileceklerdir. Bağımsız çalışanlar ise enerji sektörüne danışmanlık, müşavirlik yapabilir, proje üretebilirler. Yurt içinde yabancı sermayeli şirketlerde proje mühendisleri olarak da görev alabilmektedirler. 

Kontrol Mühendisliği

Kontrol Mühendisliği; elektrik, elektronik, mekanik ve bilgisayar tabanlı tüm endüstriyel üretim sistemlerinin amaçlanan ve planlanan biçimde çalışmasını sağlayan bilgi ve ve teknolojileri üreten ve uygulayan bir mühendislik dalıdır. Kontrol Mühendisliği Programı, "otomatik kontrol teorisi ve uygulamaları, endüstriyel otomasyon, ölçme ve entrümantasyon, robotik, bilgisayar tabanlı endüstriyel bilişim sistemlerinin tasarımı ve uygulamaları" konularında eğitim verir ve araştırma yapar.

Eğitim

Kontrol Mühendisliği İstanbul Teknik Üniversitesi ve 2010-2011 eğitim öğretim yılında öğrenci almaya başlayacak olan Yıldız Teknik Üniversitesi, Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği ile birlikte Türkiye'de sadece iki üniversitede bulunmaktadır. Program 4 yıllık bir öğretim süresini kapsar. Temel fen bilimleri derslerinin yanı sıra, Elektrik Devre Temelleri, Elektromanyetik Alan Teorisi, İşaret ve Sistemler, Devre Analizi ve Sentezi, Enerji Dönüşüm Temelleri, Kontrol Sistemleri, Bilgisayar Programlama, Güç Elektroniği, Enerji Makineleri, Endüstriyel Otomasyon, Robot Sistemleri gibi mesleki dersleri içermektedir.

Çalışma Alanları

Kontrol Mühendisleri, kontrol sistemlerini tasarlayan ve üreten, küçük ve orta ölçekli işletmelerde araştırma, tasarım ve üretim mühendisi olarak çalışabilirler. Bu mühendisler, çeşitli fabrikalarda ve endüstriyel işletmelerde bakım, onarım işlerinde ya da hizmet sektörünün otomasyon işlerinde çalışabilirler.

Bu programı bitiren öğrenciler küçük bir sermaye ile otomasyon ve bilişim sektörüne ilişkin kendi işlerini kurma olanağını da elde ederler.

Makina Mühendisliği

Mühendislik faaliyetlerinin en eskisi ve en geniş mühendislik alanı olan makina mühendisliği, makineler, enerji ve imalat yöntemleri ile ilgilenir. Makine mühendisleri takım tezgâhlarının yanı sıra endüstrinin tüm dalları için makineler ve donanımlar tasarlar ve imal ederler. Örneğin; türbinler, baskı presleri, hafriyat makineleri, besin işleyiciler, iklimlendirme ve soğutma sistemleri, yapay kalpler ve uzuvlar, uçaklar, dizel lokomotifler, otomobiller, kamyonlar, kitle ulaşım araçları için motorlar vb. Makine mühendisi, çalıştığı kurumun yapısına göre, mekanik sistemlerin, gaz ve buhar tribünlerinin, pistonlu kompresörlerin, nükleer reaktörlerin, içten yanmalı motorların, soğutma, ısıtma, havalandırma sistemlerinin tasarımını yapar, geliştirir. Bunu yaparken kullanışlılık ve ucuzluk faktörlerini göz önünde bulundurur.

Enerji konusundaki uzmanlık alanında, makine mühendisleri, elektrik jeneratörlerini tahrik edecek hidrolik türbinlerin ve buhar gücü oluşturacak kazanlar, motorlar, türbinler ve pompaların tasarımı, üretimi ve çalıştırılmasıyla ilgilenirler. Enerji santralleri tasarlarlar, çalıştırırlar ve yakıtların ekonomik yanması, ısı enerjisinin mekanik güce dönüştürülmesi ve bu gücün yararlı işler yapmak için kullanılması ile ilgilenirler. Isıtma, havalandırma ve iklimlendirme alanında, makine mühendisleri; evler, işyerleri, ticaret binaları ve endüstriyel tesislerde kontrollü sıcaklık ve nem koşulları sağlarlar. Besinlerin soğuk tutulması, soğuk depolama ve buz üretim tesisleri için gerekli donanım ve sistemleri geliştirirler.

Makine mühendisleri ayrıca yolcu, savaş ve yük gemilerinde makineler tasarımında, otomotiv endüstrisinde otomobiller, kamyonlar ve otobüsler tasarımında ve üretiminde ve hava-uzay endüstrisinde yeni uçak ve uzay araçlarının tasarımında çalışmaktadırlar. 

Eğitim

Program öğretim süresi 4 yıldır. Makine mühendisliği programının ilk yılında matematik, fizik, kimya, geometri, teknik resim gibi temel dersler okutulur. Daha sonraki yıllarda, termodinamik, ısı transferi, akışkanlar mekaniği, mekanik, makine elemanları, makine tasarımı, nükleer enerji ve enerji dönüştürüm sistemleri konularında dersler, kuramsal ve uygulamalı olarak verilir. 

Öğretim programı Enerji, Konstrüksiyon Ve İmalat, Isı Proses, Makina Teorisi ve Dinamiği gibi temel dallara ayrılır. Öğretim süresince öğrenciler seçtikleri dersler ile istedikleri alanda uzmanlaşabilirler.

Çalışma Alanları

Geleceğe bakıldığında, yeni endüstriler doğdukça ve eski endüstriler otomasyon, bilgisayar kullanımı ve yeni enerji kaynaklarındaki gelişmelerden yararlandıkça, makine mühendislerine büyük talep olması beklenmektedir. 

Makine mühendisleri fabrikalarda, şantiyelerde, santrallerde, Ar-Ge merkezlerinde çalışabilirler. Makine mühendisleri; köprü, baraj gibi büyük projelerden, en küçük bir aracın üretildiği yerlere kadar uzanan geniş bir alanda çalışma olanağına sahiptirler. Hemen her fabrika makine mühendisi çalıştırır. Makine mühendisleri, kendi adına işyeri açma olanağına sahiptirler. Özellikle mekanik tesisat sistemlerinin projelendirilmesi ve uygulanması alanlarında makine mühendislerine ihtiyaç duyulmaktadır.
 

Mekatronik Mühendisliği

Mekatronik Mühendisliği yeni bir mühendislik alanı olup elektrik, elektronik, makine ve bilgisayar gibi mühendislik dallarının bütünleşmesi ile ortaya çıkmıştır. Disiplinler arası bir dal olmasından dolayı özellikle ülkemizde sanayicinin tercih ettiği mühendisleri yetiştiren bir bölümdür. Mekatronik bölümünü oluşturacak disiplinler ve detayları aşağıdaki gibi verilebilir;

Mekanik Sistemler (Bilgisayarlı Tasarım, Bilgisayarlı Üretim, Boşluksuz ve Hassas Çalışan Mekanik İletim Sistemleri)
Kontrol Sistemleri (Kontrol Sistem Tasarımı, Gerçek Zamanlı Kontrol)Bilgisayar Sistemleri (Algoritma Uygulaması-Kodlama, İletişim Protokolü Oluşturma ve Gerçek Zamanlı Programlama)
Elektrik-Elektronik Sistemler [Eyleciler (motorlar vb) ve Duyucular (sensörler), Analog/Dijital, Dijital/Analog Kartlar, Bilgi Toplama ve Derleme Kartları]

Mekatronik sistemler, mekanik, elektrik ve elektronik bileşenlerden oluşan; ön verileri algılayıcı sensörler, bu verileri yorumlayan ve işleyen mikroişlemcileri ve sonunda bu veriler doğrultusunda gerekli tepkileri veren aktüatörleri olan sistemlerdir.

Günümüzde tüketim malı olarak yaygın kullanım gören, günlük hayatımızın bir parçası haline gelmiş fotoğraf, video, fotokopi ve çamaşır makinaları ile CD'ler gibi "akıllı ürün"lerin tümü, sensörleri, bilgisayar kontrol ve aktüatör mekanizmaları ile en basit ve tipik mekatronik sistem örnekleridir. Algılayabilen, akıl yürüten, karar veren ve bu karar yönünde hareket eden otomatik makinalardır.

Eğitim

Programın öğretim süresi 4 yıldır. Yeni bir mühendislik alanı olmasına rağmen ülkemizde hızla gelişmiş ve yeterli seviyede eğitim verilebilir konuma gelmiştir. Mühendislik eğitimi, Modelleme ve Dizayn, Sistem Entegrasyonu, Tahrik Elemanları ve Sensörler, Akıllı Kontrol, Robotik, Hareket Kontrol, Otomotiv Sistemleri gibi temel alanlara ayrılarak ilgili meslek dersleri okutulmaktadır. Okutulan derslerden bazıları; Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD), Bilgisayar Programlama, Temel Elektrik, Elektronik, Lojik Devreler, Elektromanyetik Alan Teorisi, Termodinamik, Akışkanlar Mekaniği, Mikroişlemciler, Hidrolik-Pnomatik Sistemler, Endüstriyel Otomasyon, Biyoelektronik ve Sensörler.

Çalışma Alanları

Mekatroniğin ilgi alanları aşağıdaki gibidir. Bu bölümden mezun olanlar bu alanlarda çalışabilmektedirler.

-İmalat Teknolojileri (Bilgisayar Denetimli Tezgahlar, Robotlar vb.)
-Otomotiv Endüstrisi (ABS fren sistemleri, bilgisayar denetimli motor verimlilik ölçüm cihazları)
-Uzay Teknolojisi (Uzay araçlarının denetimi)
-Savunma Sanayi (Roket sistemleri, uçak kontrol sistemi)
-Malzeme İşleme (Kimyasal prosesin kontrolü, Metal, komposit ve plastik malzemeler)
-Görüntüleme ve kayıt endüstrisinde (kamera, fotoğraf makinesi)
-Tıp endüstrisinde (tahlil üniteleri, görüntüleme cihazları vb.)
-Kopyalama makinelerinde (fotokopi, ofset makineleri)
-Tüketici ürünleri (Elektrikli ev aletleri, ofis cihazları, spor aletleri vb.) 

Telekomünikasyon Mühendisliği

21. yüzyıl başında hızla gelişen ve önemi çok artmış bulunan bir mühendislik disiplinidir. Birçok üniversite bu konuda lisans ve yüksek lisans programları açmış bulunmaktadır. Bu programlarda ilk bir yada bir buçuk yıl temel mühendislik dersleri aldıktan sonra öğrenciler yoğun olarak haberleşme ve işaret işleme konularında teori, tasarım ve laboratuvar içeren derslerle eğitilmektedirler. Programlar bilgisayar yazılım ve donanım temellerini içeren derslerle desteklenmektedir.

Eğitim

Programda öğrencilerin problemleri çözme, hızla değişen teknolojiyi izleyebilme ve gelecek gelişmelere hızla adapte olabilme yeteneklerinin kazandırılması hedeflenmiştir.Öğrenciler öğrenimleri süresince doğrusal cebir, genel kimya, olasılık ve istatistik, telekomünikasyona giriş, diferansiyel denklemler, elektrik devre temelleri, malzeme, insan ve toplum bilimleri, elektronik, veri yapıları, yazılım prensipleri, kontrol sistemleri gibi derslerin eğitimini alırlar.

Bu mühendislik disiplininde haberin üretimi, dağıtımı ve algılanması esastır. Gönderilen ve algılanan haber analog veya sayısal formdadır. Transmisyon için RF radyolinkler veya metalik ve optik transmisyon hatları kullanılabilir. Bir noktadan çok noktaya veya noktadan noktaya ağlar üzerinden haber transmisyonu yapılır. Ses, veri, görüntü ve TV sistemleri, lokal alan ve diğer bilgisayar haberleşme ağları bu mühendislik disiplininin ana uygulama alanlarıdır. Ayrıca radar ve uzaktan algılama teknikleri önemli işaret işleme uygulamalarıdır.

Haberleşme alanı bilginin iletimi, işlenmesi depolanması ve kullanılması konularını kapsamaktadır. Uygulama alanları içerisinde hücresel telefon sistemleri gibi ses ve veri için hareketli haberleşme sistemlerini; telefon hatlarıyla ses, fax ve veri iletimi için dar bandlı sistemleri; internet uygulamaları için geniş bandlı iletim sistemleri; optik haberleşme sistemleri; uydu haberleşme sistemleri; radar, uzaklık ölçme ve izleme sistemleri; GPS sistemleri gibi navigasyon ve konum belirleme sistemleri yer almaktadır.

Optik veri depolama sistemleri (CD, CD-ROM lar, laser diskler, sayısal video diskler) ve manyetik depolama sistemlerinde (yüksek yoğunluklu manyetik diskler ve teypler) yüksek performans elde edilebilmesi için modern haberleşme sistem teknikleri kullanılmaktadır. Hem analog hem de örneklenmiş ve kuantalanmış sayısal işaretlerin analizi ve işlenmesi ile ilgili geniş ve hızla büyüyen bir disiplin olan işaret işlemenin de haberleşme alanında gittikçe artan sayıda uygulamaları bulunmaktadır.

Haberleşmenin günümüzde önemi gittikçe artan bir diğer önemli uygulama alanı da uzaktan algılamadır. Bu nedenle elektronik endüstrisinin hızla büyüyen haberleşme sektöründe ihtiyaç duyulan bir mühendis yukarıda belirtilen haberleşme konularında yeterli bilgi ve birikime sahip bir uzmandır.

Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.

Çalışma Alanları

Bu programdan mezun olan öğrenciler "Telekomünikasyon Mühendisi" ünvanını alırlar. TÜRK TELEKOM, ALCATEL, TELETAŞ, NETAŞ, SIEMENS, TRT, ASELSEN, TELSİM VE TURKCELL gibi GSM firmaları, TÜBİTAK, Sivil ve askeri devlet kuruluşları ile bilgisayar sektörü ve diğer özel sektör kuruluşlarında çalışabilirler.

Yazılım Mühendisliği

Bir disiplin olarak nispeten yeni bir alandır. Yazılım Mühendisliği (YM), geleneksel olarak Bilgisayar Mühendisliği / Bilimleri içinde ele alınmaktadır. Fakat son yıllarda, hizmet ağırlıklı uygulamaların ve bunları destekleyici teknolojilerin gelişmesi ile YM kendi başına bir disiplin haline gelmektedir. Önceden, genişletilmiş 'programcılık' olarak algılanan YM faaliyetleri, artık kendi metodolojileri, kuramları ve pratikleri olan bir akademik alan olmuştur. Teknolojik gelişmeler donanımı ucuz ve yaygın hale getirmiştir. Ağ teknolojileri, tüm cihazların birbiri ile veri haberleşmesi yaptığı bir altyapıyı evrensel olarak sunmaktadır. Donanım ve iletişim altyapılarının üzerine oturan yazılım uygulamaları en dinamik teknolojik faaliyet alandır. Yazılımsal çözümler ile, teknoloji altyapısı insan faaliyetlerinin içine girmekte, insanların günlük hayatını daha verimli, güvenli, sağlıklı ve eğlenceli hale getirmektedir. YM programı günümüz gereksinimlerinin ortaya çıkardığı bir mühendislik disiplinidir ve yakın gelecekte de önemini hızla artıracaktır.

Bununla beraber, YM farklı sektörlerdeki problemlerin yazılımsal çözümlerini kapsamaktadır. Bu yönü ile disiplinlerarası çalışabilme becerileri öne çıkmaktadır. YM, kullanıcıların bilgisayar uygulamaları ve cihazları ile etkileşiminin yarattığı psikolojik durumdan, yazılım proje yönetimine kadar farklı alanlardan öğelerin birleştiği bir çalışma alanıdır.

Eğitim

4 yıllık lisans programı süresince öğrenciler temel ve ileri matematik, fen bilimleri ve temel mühendislik derslerinin yanısıra yazılım mühendisliği, bilgisayar mühendisliği ve bilgisayar bilimleri meslek derslerini de ağırlıklı olarak alacaklardır. Lisans programı yazılım mühendisliği ana dersleri ile diğer teknik seçmeli dersleri ve işletme, ekonomi, sosyal bilimler ve iletişim konularını da içeren geniş bir yelpazede insani ve sosyal bilimler seçmeli derslerini içermektedir.

Ana felsefe güçlü bir teknik altyapı üzerine uygulama, takım çalışması, yönetim, iletişim ve yaratıcılığın vurgulandığı bir üst yapı kurmaktır. Bu bakımdan mezunlar yalnız bilgisayar programcılığında değil nesne tabanlı yazılım tasarımı ve kurulmasında da uzmanlaşmaya gideceklerdir. Grafik kullanıcı arabirimlerinin tasarım ve uygulamasında, çoklu işletim sistemlerinin kullanımı ve kullanım ortamlarının geliştirilmesinde, uygulama gereksinimlerinin çözümlenmesinde ve bir uygulamanın ihtiyaçlarını karşılayacak sistem mimarisinin belirlenmesinde sağlam mühendislik tasarım uygulamalarını hayata geçirecek ve bunları yazılım sistemleri olarak kuracak ve uygulayacak mühendisler bu programda yetiştirilecektir.

Çalışma Alanları

Çoğunlukla özel sektörde olmakla birlikte, kamu sektöründe de çalışmaktadırlar. Fikir üretimine dayalı bir iş olduğundan, parasal olarak fazla sermayeye ihtiyaç duyulmadığından yeni fikirler üretebilen yazılım mühendislerinin kendi işlerini kurma olanakları da mevcuttur. Yeni mezunlar genellikle ilk yıllarda programcı olarak görev alarak genel işleyişlerle ilgili tecrübe sahibi olurlar.