Yıldırımlarla Müzik Yapılabilir mi?

Suyun akış gücüyle ve rüzgarın esintisiyle elektrik üretilebiliyorsa yıldırımlarla da müzik yapılabilir. Rüzgar ve suyun oluşturduğu hareket enerjisi jeneratör yardımıyla elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Yıldırımların oluşturduğu ses patlamaları ise doğru şekilde kontrol edilerek Beethoven’in 9. Senfonisi’ne dönüştürülebilir. Detaylar yazımızda.

A- A+

04.01.2021 tarihli yazı 8473 kez okunmuştur.

Yıldırım Müzik Şimşek Elektrik Bobinle Müzik Tesla Bobini

Kavram karmaşasını önlemek adına öncelikle yıldırım ve elektrik arkı kavramlarına kısaca değinelim. Türk Dil Kurumu’nun tanımıyla yıldırım, gök gürültüsü ve şimşekle görülen hava ile yer arasındaki elektrik boşalması anlamına gelir. Bu yazıda kast edilen yıldırım ise potansiyel farkın oluşturduğu bir elektrik arkıdır. Elektrik arkı ve yıldırım temelde aynı şeylerdir. Her ikisi de elektronların, havanın direncini delecek kadar büyük bir potansiyel fark yaratması sonucunda ortaya çıkar. Sadece ortaya çıktıkları konum ve sebep itibariyle farklı isimler alırlar.

Yıldırımlar Neden Gök Gürültüsüne Sebep Olur?

Tecrübelerimizden bildiğimiz kadarıyla yıldırım oluştuğunda bir ses açığa çıkar. Bizler bu sesi gök gürültüsü olarak isimlendiririz. Gök gürültüsü olarak adlandırdığımız şey ise havanın çok hızlı bir şekilde genleşmesi sonucu ortaya çıkan sonik ses dalgalarıdır.

►İlginizi Çekebilir: Müzik Besteleyebilen Robot: Shimon

Yıldırım Nasıl Elde Edilir?

İnsanlar genel olarak ses çıkartabilirler. Bebekler anlamsız sesler çıkartırken, yetişkinler seslerini kontrol ederek aynı sesi anlamlı hale getirebilir. Aynı şekilde yıldırımların oluşturduğu bu anlamsız gürültüyü kontrol ederek anlamlı sesler ortaya çıkartılabilir. Yıldırımların sesini kontrol edebilmek için haliyle elimizde bir yıldırım olması gerekir.

Kontrollü bir şekilde yıldırım oluşturmanın kolay bir yolu ise tesla bobini yapmaktır. Tesla bobinleri aynı transformatörler gibi sabit güçlü bir elektrik enerjisinin gerilimini yükseltip akımını düşürerek yüksek bir gerilim elde etmemizi sağlar. Bu yüksek gerilim ise havanın delinmesine sebep olup yıldırım oluşturabilir.

►İlginizi Çekebilir: Tesla Bobinin İncelenmesi

Peki, gerilimi ne kadar yükselttiğimizde yıldırım oluşturabiliriz?

Hava da doğadaki her madde gibi elektriksel bir dirence sahiptir. Bu direnci kırabildiğimizde aynı kablo gibi elektrik enerjisini iletebilir hale gelecektir. Havanın delinme gerilimi 30Kv/cm’dir. Bu da elinizde 30Kv’luk yani 30.000 voltluk bir geriliminiz varsa havada 1 santimetre uzunluğunda bir yıldırım meydana getirebileceğiniz anlamına gelir. Oluşan bu yıldırımcık etrafa cızırtı olarak tabir edebileceğimiz bir ses yayar.

Yıldırımların Çıkarttığı Ses Nasıl Kontrol Edilir?

Tabii ki bir amfi devresi yaparak. Amfi devreleri, jak(kulaklık girişi) yardımıyla gönderilen elektriksel sinyali yükselterek bir hoparlöre iletir. Hoparlör de gelen sinyale göre içindeki diyaframı hareket ettirerek bir ses çıkartır.

Yıldırımlar da havada bir ses çıkartabildiği için eğer amfi devresini tesla bobinine sinyal gönderecek şekilde bağlarsak istediğimiz müziği dinleyebiliriz. Tabii alelade bir amfi devresini tesla bobinine monte etmek pek kolay olmayabilir.

Aslında amfi devresinden kastım transistör ve mosfetlerle gelen sinyale göre bir tetikleme sağlayıp bu tetikleme yardımıyla yıldırıma yön verebilmek. Haliyle büyük amfi devrelerine ihtiyacımız yok. Alttaki fotoğrafta görüldüğü gibi avuç içiniz kadar bir devre ile bunu yapmanız mümkün.

1 santimetreden büyük bir yıldırım ve daha yüksek bir ses isterseniz devrenin çalışma prensibi değişmez. Daha büyük bobinler daha yüksek gerilimler ve daha güçlü devre elemanları kullanarak isterseniz 2 katlı isterseniz 10 katlı bina boyutunda yıldırımlar saçarak müzik çalabilirsiniz.

İsterseniz piyanoya ya da gitara jakı bağlayıp kendi çaldığınız müzikle yıldırımları yönetebilirsiniz.

Fakat bunları denemeden önce topraklama hakkında bolca bilgi edinmenizde fayda var. Unutmayın topraklama çok önemlidir. Topraklamazsanız siz topraklanırsınız.

Kaynak:

►instructables
►Paraliev M, Gough C, Ivkovic S. Tesla coil design for electron gun application. In: Proceedings of 2005 IEEE Pulsed Power Conference; 2005: 1085‐ 1088.
►Bamford C, Jenkins A, Ward J. The Tesla‐coil method for producing free radicals from solids. Nature. 1960; 186(4726): 712‐ 713.